Maandelijks archief: augustus 2010

We herdenken een groot schrijver

Ecrits de la maison des rats
老舍 Lao She

Vandaag herdenken we de verjaardag van Lao She’s overlijden en dat is een ideale gelegenheid om het even te hebben over de recent uitgegeven “Ecrits de la maison des rats”, uit het Chinees vertaald door Claude Payen. Editions Philippe Picquier, 2010. ISBN : 978-2-8097-0178-4

Dit 125 bladzijden tellend boekje is een verzameling van columns, verschenen in diverse Chinese dagbladen en tijdschriften tussen 1934 en 1956.

Het eerste stukje van de bundel handelt over de moeilijkheid om een autobiografie te schrijven. Het zet meteen de toon van de verhalen: de fijne humor die zo kenschetsend is voor Lao She.
De onderwerpen grijpt Lao She uit zijn familiaal leven. Die themata bezingen zijn liefde voor Peking, vertellen over zijn ervaringen met huisdieren en verklappen hoe hij probeert te stoppen met roken, met alcohol en… thee! De columns vloeien over van humor en weerspiegelen het vrolijke, gelukkige en naïeve karakter van de grote Chinese schrijver.

Aan zo’n vredig leven werd een einde gesteld, op een wrede wijze.
Lao She’s lichaam wordt op 24 augustus 1966 gevonden aan het Taipingmeer (Taipinghu: het meer van de Grote Vrede), afgeranseld door de Rode Gardisten. Moord of zelfmoord? De gezaghebbers lieten nooit een autopsie uitvoeren en beweerden dat het zelfmoord was maar zijn weduwe was er stellig van overtuigd dat hij nooit suïcide zou hebben kunnen plegen. De culturele revolutie was nog maar net van start gegaan en Lao She werd één van haar grootste slachtoffers, hij de grote schrijver en dramaturg.

Shu Qingchun (舒庆春) werd in Peking geboren op 3 februari 1899, op de vooravond van het Chinees Nieuwjaar. Hij was een Mantsjoe. Zijn vader, die deel uitmaakte van de wacht van het keizerlijke paleis, stierf een jaar later bij de Boxeropstand. Als kind uit een arm gezin kreeg hij toch de kans te studeren (lees “Maître Zongyue” pag 35) en studeerde af in 1918 aan de Normaalschool van Peking.
Eerst wordt hij tot schooldirecteur benoemd en nadien tot schoolinspecteur.
Hij bekeert zich tot de Anglicaanse kerk en wordt het jaar daarop tot assistent benoemd in de London School of Oriental Studies. Tijdens de vijf jaren die hij in Londen doorbrengt, leert hij de Europese en Amerikaanse literatuur kennen. Lao She start er met zijn literaire carrière.
In 1930 keert hij terug naar China. In het begin is hij om financiële redenen verplicht ook te doceren aan de universiteiten van Jinan en Qingdao. In die periode schrijft hij zijn meesterwerk “ De riksja”.
In maart 1938 neemt hij de leiding van de intellectuele verzetsbeweging tegen Japan en schrijft verscheidene patriottische teksten waaronder “Vier generaties onder één dak” de belangrijkste is.
Na een verblijf van drie jaren in de Verenigde Staten, komt hij in 1949 terug naar zijn vaderland. Hij stelt zijn literair talent ten dienste van het nieuwe regime: “ Het theehuis”, een toneelstuk in drie delen, is een ode aan het oude Peking.
Lao She schreef veel romans en toneelstukken. Vele zijn vertaald naar het Engels en naar het Frans.

Maak kennis met de wereld van Lao She en lees de bundel “Ecrits de la maison des rats”. Een mooie intro op de wereld van de schrijver.

China heeft ook zijn Valentijn

古诗十九首 之十

Het tiende gedicht uit de Negentien Oude Gedichten

Zo ver af de Koeherderster
De vrouw bij de glinsterende Zilverrivier
Strekt haar delicate blanke handen
En trekt het spoeltje door het weefgetouw
Ze werkt de hele dag maar eindigt geen patroon
Haar tranen vloeien als een onophoudelijke regen
De Zilverrivier is helder en ondiep
De afstand tussen beiden komt als eb en vloed
Hoe helder is het water dat hen scheidt
Haar hart loopt over van liefde maar ze mag hem niet spreken.

vertaling Maud Thiery

Dit is het tiende gedicht uit de anonieme Negentien Oude Gedichten uit de Han-dynastie (206 v.Chr.-220 n. Chr.), ze gelden als de oudste voorbeelden van shi.

De Zilverrivier staat bij ons beter bekend als de Melkweg die in deze legende de verliefden van elkaar gescheiden houdt.

In China wordt Valentijnsdag gevierd op de zevende dag van de zevende maanmaand, die in 2010 op 16 augustus valt; en natuurlijk is hier weer een prachtige, romantische legende aan verbonden.

Zhinü, de weefster, en de koeherder, Niulang, worden op elkaar verliefd. Alles zou eenvoudig zijn ware het niet dat de moeder van het meisje de hemelkoningin is.
Natuurlijk weten beiden dat een huwelijk tussen sterfelijke en onsterfelijke wezens verboden is maar ze trekken zich daar niets van aan. Ze trouwen, krijgen twee kinderen en leiden een onbezorgd leventje tot op de dag dat de hemelkoningin haar dochter terugvindt en haar verplicht naar de hemel terug te komen om daar opnieuw, dag aan dag, aan haar weefgetouw te werken.
Uitzinnig van verdriet vliegen Niulang en de twee kinderen, gezeten op de rug van een magische os, naar de hemel om Zhinü terug te winnen maar met een haarspeld scheurt de hemelkoningin de Melkweg open om de geliefden te scheiden.

Zhinü en Niulang leven 364 dagen van elkaar gescheiden uitgezonderd op 七夕节 Qixijie wanneer de hemelkoningin uit medelijden een spreeuwenzwerm uitstuurt om een brug te maken die de geliefden toelaat elkaar terug te zien.
Op de vooravond van Qixijie kan je bij helder weer de twee sterren zien, ze zijn gescheiden door de Melkweg. In het noord- westen de Aquila of Herder en daartegenover in het noord-oosten de Vega, de Weefsterster.
Volgens de legende zijn op de dag zelf bijna geen spreeuwen te bespeuren: ze zijn druk in de weer hun vleugels te spreiden om een brug te vormen die het koppel opnieuw bij elkaar zal brengen…