Grenouilles Mo Yan
蛙 莫言
Mo Yan (° 1955, Shandong) , China’s grootste onder de levende schrijvers, verwent zijn lezers opnieuw met een schitterende roman, 蛙 wa: kikkers, vertaald naar het frans onder de titel “Grenouilles”.
Hoofdpersonage is schrijvers eigen tante, Wan Xin, een gynecologe-obstetrica die geneeskunde begon te beoefenen op de leeftijd van zestien jaar, in een centrum voor medische verzorging op het platteland…Zij was haar tijd ver vooruit en had kennis van de vrouwelijke anatomie: zij drukte geen deegrol op parturiëntes buik om de uitdrijving te bevorderen, zij wist tot waar zij haar hand in parturiëntes genitaal kanaal mocht steken opdat de verlossing van de baby niet zou gepaard gaan met het uittrukken van de baarmoeder!
Na de grote hongersnood veroorzaakt door de Grote Sprong Voorwaarts (1959-1961 met 30 tot 43 miljoen dodelijke slachtoffers) volgde, in 1963, een plotse stijging van het geboortecijfer. Eind 1965 was dat geboortecijfer zelfs zo hoog dat de Chinese regering besloot over te gaan tot familiale planning ( in 1979 werd de eenkindpolitiek in de Volksrepubliek China officieel ingevoerd). In Gaomi, provincie Shandong, kreeg die planning de gedaante van tante Wan Xin: ze werd een passionaria van Mao’s onverbiddelijk strenge maatregel. Wan Xin was een echte figuur die leefde voor haar werk: enerzijds bracht zij kinderen op de wereld, en anderzijds oefende zij abortus uit bij de vrouwen die zich niet aan de regels hadden gehouden.
Het thema van de roman is dus de eenkindpolitiek en de drama’s die ze tot gevolg kan hebben.
Mo Yan heeft zijn werk origineel geconstrueerd. Het bestaat uit een roman gevolgd door een toneelstuk.
De vijf hoofdstukken van de roman worden elk voorafgegaan door een verklarende brief van de schrijver aan de Japanse schrijver Sugitani Yoshihito. De Chinese schrijver wil zijn Japanse collega alles vertellen over het boeiende en kleurrijke leven van zijn tante (die nu reeds 76 jaar is) en er naderhand een toneelstuk over schrijven.
Mo Yan verklaarde in een interview (Rue 89, juni 2009, dus voor de verschijning van het boek) dat hij een toneelstuk in de stijl van Jean-Paul Sartre wou schrijven en daar is hij meesterlijk in geslaagd!
Kikkers zijn in bepaalde gebieden van China totemistische symbolen van vruchtbaarheid.
Mo Yans favoriete schrijver Pu Songling (1640-1715) schreef een verhaal over een “Kikkerkoning” waarin de kikkers beschreven worden als beschermend en welwillend voor de mensheid op voorwaarde dat de mensen ze op hun beurt vereren. Als men dat weet komt het spel van rijke en complexe allegorische referenties aan het licht.
Deze roman is nog niet vertaald naar het Nederlands noch naar het Engels.
« Grenouilles » Mo Yan
Editions du Seuil 2011
ISBN 978.2.02.102400.5