Maandelijks archief: juli 2014

Beijings noedeltentjes

Ik ben een echte pastalover. Pasta onder al haar vormen en smaken. De Italianen houden vurige discussies over de verschillende pastasoorten (korte, lange…) die elk hun aangepaste saus hebben, over de ‘al dente’graad van de pasta, over het aanwenden van verse of gedroogde pasta

Chinezen zijn al even gepassionneerd door dat onderwerp. In China spreekt men van noedels. Het grote verschil tussen Oost en West is, dat noedels daar ook als ontbijt worden verorberd, of als streetfood, zoals een frietje bij ons. Een ander verschil is dat de noedels er op heel verschillende wijzen worden gemaakt. De bereidingswijze van de lamian 拉面is zeker de meest spectaculaire: hierbij wordt het deeg van de noedels telkens opnieuw tot steeds fijnere draden getrokken om nadien in de lucht te worden gedraaid. Een aparte techniek die een jarenlange ervaring vereist. Er is ook de techniek van ‘noedels met het mes snijden’ jiandaomian 剪刀面. Hierbij houdt de chef een stuk noedeldeeg boven een pot met kokend water en snijdt met een groot mes vliegensvlug stukjes van dit deeg, welke direct in het water vallen en koken. Bij verjaardagen wordt dikwijls een kom met slechts één noedel gevuld, een extra lange noedel 一根面(die tot 25 meter lang kan zijn). Dit staat symbool voor lang leven.

Chinese noedels worden droog gegeten, gan mian 干面, of in soep, tang mian 汤面. De begeleidende sauzen zijn ontelbaar. Zo kan je in een noedelrestaurant kiezen tussen verschillende soorten noedels (lamian, jiandaomian…) en verschillende saussoorten!

Rechtover mijn Sinology Institute,dat gelegen is in een kleine hutong vlakbij Gulou, is er zo’n eettentje. Het is er altijd bomvol. Als je dus alleen gaat eten schuif je gewoon aan een tafeltje bij anderen aan. De helft van het Instituut gaat er eten; dus vormen we daar samen een leuke groep.
beijing 2
Na vele verschillende soorten noedelgerechtjes te hebben uitgeprobeerd, heb ik er één als favoriet gerecht weerhouden: ‘youpochemian’ 油泼扯面. Ik ging zo dikwijls mogelijk rechtover de open keuken zitten: daar stak ik veel noedelkennis op!
beijing 1
Hier volgt dan het recept voor de youpochemian.Noedels al dente koken (in bepaalde Chinese winkels zijn verse noedels verkrijgbaar, maar tagliolini of andere pasta zijn ook goed). Noedels met schuimspaan in individuele kommen uitscheppen. Een vooraf in bouillon gekookt pakchoiblad er bovenop leggen. Per kom noedels: beprenkelen met 1 volle soeplepel versnipperde look, 1 volle soeplepel fijngesnipperde pijpajuin en 1 volle soeplepel gedroogde, gebroken chillies (of wat minder voor gevoelige magen). Overgieten met een pollepel kokende arachide- of sojaolie. Met chopsticks eten. Het kookwater van de noedels in een andere kom gieten om als drank bij de noedels te serveren. Echt niet onaangenaam om drinken en, naar men zegt, erg goed voor de gezondheid.
beijing 3

Manmanchi! 慢慢吃!

Les Pieds bandés

Li Kunwu 李昆武

pieds bandés 3

“Wie mooi wil zijn moet pijn lijden”. In het feodale China was hét vrouwelijk schoonheidsideaal , kleine voetjes. Chinese mannen vonden zulke voetjes, ook nog lotusvoeten genoemd, sexueel bijzonder aantrekkelijk. De praktijk van het voetbinden duurde meer dan tien eeuwen. Ze ontstond in de Tangdynastie (618-907). Volgens de overlevering was er een keizerlijke concubine in diezelfde Tangdynastie die van nature kleine voetjes had. Vele ouders wilden dat hun dochter op dat schoonheidsicoon zou gelijken en begonnen de voeten van hun dochter af te binden om de groei ervan aldus te verhinderen. Hoe kleiner de voetjes zouden zijn, hoe mooier. Deze traditie werd officieel afgeschaft met de Xinhai revolutie in 1911. Nochtans werd ze in verafgelegen gebieden van China, waar er minder controle van de regering was, verdergezet.

pieds bandés 2

Het verhaal “Les Pieds bandés” (thans niet naar het Nederlands vertaald)speelt zich af begin XX° eeuw. De kleine Chunxiu wordt in haar prille jeugd, ze is amper zes jaar oud, aan de traditie van het voetbinden onderworpen. Dit gebeurt door een vriendin van haar moeder die Chunxiu’s tenen breekt om ze vervolgens tegen de voetzolen om te plooien. Met haar lotusvoetjes zou Chunxiu immers later kans maken op een mooi huwelijk om alzo de sociale ladder te beklimmen. Maar de politieke omwentelingen in China beslisten daar anders over. De Xinhai revolutie van 1911 en later de opkomst van het communisme (1949) zouden Chunxiu’s toekomstdromen teniet doen. Haar voetjes zullen niet langer voorwerp mogen zijn van mannelijke fantasmen want voetbinding wordt van dan af aangezien als een achterlijk overblijfsel van China’s feodale periode! Chunxiu zal haar laatste levensjaren slijten als ayi, kindermeisje, bij de familie Li. Chunxiu was dus schrijvers’ ayi…

pieds bandés

Li Kunwu kreeg in Frankrijk snel veel succes met zijn trilogie “Une Vie Chinoise” (besproken in blog van 17 mei 2012). In China had hij reeds vele lianhuanhua (Chinese mangas) op zijn naam. Deze traditionele lianhuanhua waren cartoons die werden uitgegeven in klein formaat, met slechts één tekening per blad. De onderwerpen varieerden van historische verhalen en propaganda tot educatieve kinderboekjes…Li publiceerde ook zichttekeningen van Yunnan, zijn geboortestreek, en haar ethnische minderheden.
pieds bandés 4

De lianhuanhua zijn nu verouderd (alhoewel ik ze nog in Beijing’s grote boekentoren te koop zag staan). Toen Li Kunwu voor de eerste maal naar de BD beurs van het Franse Angoulême kwam, werd het hem snel duidelijk dat de Japanse manga door de Europese cartoon werd beïnvloed. Dat was een keerpunt in zijn carrière van cartoontekenaar en hij schreef, in samenwerking met de fransman Philippe Ôtie, “Une Vie Chinoise”. Zijn trilogie is nu vertaald naar het Chinees.

“Les pieds bandés” schreef en tekende Li Kunwu alleen. Zijn tekeningen stellen een heel levendig beeld voor van het feodale China en de periode erna, tot de culturele revolutie. China heeft gedurende haar 5000 jaar lange geschiedenis heel wat tradities en gewoontes gekend. Maar veel van die tradities komen op school niet echt aan bod. Nochtans, en om Li te citeren: “Il faut entretenir la mémoire chinoise ». Dat is het doel van zijn meesterlijke cartoons.

Les Pieds bandés
Li Kunwu
Kana 2013
ISBN 978-2-5050-1691-5