Niujie libaisi
牛街礼拜寺
Ter gelegenheid van een missie van de Mohammetprofeten werd de islam tussen 616-618 in China geïntroduceerd. De Tangkeizer Gaozong (628-683) was toen aan de macht.
Soennitisch islam bereikte China langs twee verschillende wegen: via de oceaan en via de Zijderoute. Er zijn dus twee verschillende soorten moslims.
Moslimhandelaars die langs maritieme weg China bereikten integreerden zich heel snel in de Chinese maatschappij. Door heel het land bouwden ze een netwerk van handelsposten en moskeeën.
Deze moslims worden Hui genoemd. De Hui onderscheid(d)en zich van de Chinezen door hun geloof en gewoontes, niet door de taal. Het waren en zijn dus Chinees sprekende moslims.
De andere groep moslims leeft in noordwest China: de provincie Xinjiang.
Rond 640 veroverde de Tangdynastie het huidige Xinjiang. Een eeuw later kwam dat gebied onder het Oeigoerse Rijk. In de 13° eeuw werd het een deel van het Mongoolse Rijk. Midden 18° eeuw heroverden de Qing opniew het gebied. Het gebied werd afwisselend door China en lokale heersers geregeerd.
In de jaren ’50 maakte Mao een einde aan de autonomie ervan.
De oorspronkelijke bewoners van dat gebied zijn Oeigoeren, een Turks volk dat cultureel en taalkundig tot Centraal-Azië behoort.
Ondanks de sinificatie van dit gebied heeft deze groep zich niet geïntegreerd. Naast het Chinees is de belangrijkste taal van deze moslims het Oeigoers, een Turkse taal. Ze spreken ook Kazachs en Kirgizisch.
Toen ik op het eind van de vorige eeuw voor het eerst de moslimwijk van Beijing bezocht voelde ik me echt niet in China. Ik waande me eerder in een schilderachtige soek vol heerlijke geuren van kruiden en gegrild vlees. Het kloppend hart was Niujie (Koestraat) omdat de slagerstentjes er natuurlijk geen varkensvlees verkochten, slechts rundsvlees…
Daarmidden in de schilderachtige Niujie bezocht ik toen ook de moskee: Niujie Libaisi. Ze werd door twee Arabieren in 996 tijdens de Songdynastie gebouwd.
De moskee staat er gelukkig nog, heel alleen temidden van nieuwgebouwde, cleane constructies. De oude, geanimeerde straatjes van weleer pasten niet meer in het moderne Beijing…
In de moskee werd ik onthaald door een vriendelijke concierge en zijn vrouw, in het Chinees. Ik was even vergeten dat het Hui zijn!
De moskee staat symbool voor de lange geschiedenis van de islam in China. Door de eeuwen heen werd ze herbouwd, uitgebreid en gerestaureerd.
Het typische van die moskee is het feit dat ze een unieke mix is van Chinese architectuur en islamieke tradities. De buitenstructuur is gebouwd als een traditionele, boeddhistische tempel. Eenmaal binnen wordt men overspoeld door een overvloed aan koepels, met Arabische kalligrafie versierde panelen.
De moskee stelt ook culturele relieken voor, zoals bvb de proclamatie van keizer Kangxi in 1694 dat alle religies gelijk zijn.
De tuin van de moskee is aangelegd met mooie planten van het Middellandse Zeegebied. Er heerst een stilte die sterk contrasteert met de buitenwereld. Daar de meeste zalen slechts door moslims mogen betreden worden, moest ik me tevreden stellen met het bewonderen van de architectuur van de buitenste gedeelten van de moskee.
De moskee is nog altijd het hart van de moslimgemeenschap: een vleugje arabische romantiek temidden van het koele Chinese beton.