Maandelijks archief: december 2020

Chinese literatuur in vertaling

Wanneer ik het in China met mijn vrienden over Chinese literatuur heb, valt het me telkens op dat wij, op uitzondering van de grote klassiekers natuurlijk, heel verschillende auteurs lezen.
Buiten de hedendaagse schrijvers Mai Jia (°1964 Fuyang, Hangzhou) met zijn Decoded (解密), Liu Cixin met The Three-Body  Problem (三体)en Zhou Haohui met Death Notice (死亡通知单), drie cultauteurs van spionage/SF romans, weten we maar weinig of niets over internet auteurs als Chang Er, Wu Zhe of nog Yuan Zhesheng!


Volgens een enquête van Douban, een sociale media van hoofdzakelijk jonge Chinezen, zijn internationale lezers op zoek naar verschillende soorten boeken. Daar waar Chinezen vooral gericht zijn op jonge, stedelijke auteurs lezen Engelstalige lezers liever werken van Feng Jicai, Jia Pingwa of nog Shi Tiesheng. Van Chinese fictie verwacht de westerse lezer dat ze ons iets vertelt over China.  Het werk van Yan Lianke wordt daarom in het westen zo goed onthaald wegens zijn dissident karakter eerder dan wegens zijn literair talent. Zo werd ook Mo Yans literair talent in de wielen gereden toen zijn Nobelprijs overschaduwd werd door het debat of hij al dan niet lid was van de Partij.
Een groot succes in de vertaalde Chinese literatuur is Fang Fangs Wuhan Diary, met zijn politiek debat rond China en de censuur rond de uitbraak van Covid-19 in Wuhan. Dit succes komt de promotie van de Chinese auteurs niet ten goede…

De weinige Chinese boeken die worden vertaald worden te weinig gelezen. Dit komt omdat ze worden gepubliceerd door academische of kleine uitgeverijen die over geen budget voor promotie beschikken. Van alle boeken die in 2019 uit het Chinees zijn vertaald, kreeg er maar één een recensie: San Mao’s Stories of the Sahara, in de New York Times. In hetzelfde blad en hetzelfde jaar werden drie Japanse boeken beloond met een recensie. Japanse, maar ook Koreaanse literatuur doen het beter! Vertalers van Chinese literatuur ijveren hun collega’s Japanse en Koreaanse literatuur dan ook na.

Matt Turner, vertaler van Lu Xuns Weeds zegt terecht dat vertaling een van de meest zinvol terrein/velden is voor culturele uitwisseling.
Met het betreden van een nieuw tijdperk van antipathie tussen China en het Westen, heeft Chinese literatuur in vertaling nood aan een drastische opwaardering!

 

 

Hua Mulan 花木兰

Twee en twintig jaar na zijn animatiefilm Mulan brengt Disney nu de live-actionfilm uit. Deze lokte online al veel debatten uit over de verschillen tussen de animatiefilm en de live-actionfilm…

De Ballade van Mulan gaat over een jonge vrouw, Hua Mulan, die in het leger de plaats van haar zieke vader inneemt. Ze vermomt zich als jongen en strijdt dapper mee om het keizerrijk te beschermen tegen de invasie van barbaren uit het noorden. Wanneer ze, na tien jaar dienst, een promotie van de keizer afwijst, komt haar identiteit als vrouw aan het licht. Gedwongen het leger te verlaten, vraagt ze een kameel om terug naar huis te kunnen keren…

De Ballade van Mulan was een folksong gecompileerd tijdens de Noordelijke Dynastieën (386-581 v.C.). Dit lied werd gezongen door de soldaten van de Wei dynastie (386-534) tijdens hun veldslag tegen de ‘Indringers van het Noorden’. Deze indringers waren waarschijnlijk de Xiongnu en de Hunnen, etnische groepen die zich later verenigden en uitgroeiden tot de Rouran khaganate.

Disney heeft vier van de in totaal 143 opnamedagen van de live-actionfilm in Xinjiang gefilmd, de andere werden in Nieuw-Zeeland gefilmd. In Xinjiang, de rebelse provincie in Noordwest China, worden er talrijke heropvoedingskampen gemeld waar Oeigoeren dwangarbeid zouden verrichten en dat lokte bij de westerse media veel protest uit.
Anderzijds betuigde de vertolkster van Mulan, Liu Yifei, op Weibo, haar steun aan de politie van Hongkong, die de regels van mainland China opvolgt en bekend staat om haar hardhandig optreden tegen de pro-democratie demonstranten. Deze laatsten riepen dan ook eveneens op om Mulan te boycotten, met als tegenoffensief een ‘SupportMulan-campagne’ in China.

De release van de film werd daarbij ook nog vertraagd door de uitbraak van de corona in Wuhan. In de landen waar Disney+ verkrijgbaar is kon de film al, mits een supplement van meer dan 20 euro, begin september bekeken worden. Ook dit maakte veel mensen razend!

In de Chinese bioscopen werd de film in september geen kaskraker: te westers voor de Chinezen!
Hopelijk wordt Mulan bij ons niet bestempeld als te Chinees voor het Westen!