4. Mongoolse folklore

Vandaag maken we kennis met de Mongoolse folklore;

De auto brengt ons in een groots ‘grasslands’landschap naar Heishantou. In de verte zien we een karavaan kamelen; ik zal later vernemen dat er in (Binnen)-Mongolië ook kamelenvlees wordt gegeten en dat er gekookt wordt met kamelenvet. De Mongoolse gerechten behoren zeker niet tot de meest verfijnde Aziatische keuken maar geven je genoeg calorieën om harde winters te doorstaan.

We betreden een grote yurt en mogen kiezen uit tientallen kostuums: we zullen er één dragen voor een ‘Mongoolse beleving’. Getooid in ons prachtige klederdracht, hoed incluis, rijden we eerst in een minikaravaan van kleine squads door de open vlakte, als was het een groen tapijt, tot bij de kamelen.

We mogen ook proeven van Mongoolse yoghurt en zoetigheden.
Nadien wonen we een lokaal concertje bij en eindigen met het voederen van lammetjes: het was lang geleden dat ik nog een papfles in handen had!

Het is tijd om naar onze nachtbestemming te gaan. We brengen onze kostuums terug en zijn blij weer in jeans en T-shirt te mogen rondlopen: bij 35 graden in volle zon begonnen we wel wat te zweten! We komen aan in Chenba’erhuqi en krijgen een mooie yurt toegewezen: een comfortabele tent met een leuke washok.
Snel, naar het avondspektakel! Op een uitgestrekte vlakte wonen we een performance bij van Mongoolse paarden en hun acrobatische rijders: ze beelden het ontstaan van Mongolië uit en de daarmee gepaard gaande veldtochten, huwelijken, overlijdens…het is grandioos!

Na een avondmaal weggespoeld met sterke alcohol van 60 graden gevolgd door een dansfeest met kampvuur, mogen we eindelijk naar onze yurt.
Een zalige nacht!

       3.   Caoyuan- the grasslands

De nachttrein brengt ons ’s anderendaags vroeg in de morgen naar Haila’er. We worden er door onze gids en chauffeur verwelkomd met een blauwe sjaal.

Na een lekker ontbijtje rijdt onze 4X4 door de grasslands en we arriveren in een prachtig woud bebost met uitsluitend slanke, witte berken. De witte berk staat in China ook bekend als de ‘boom van de onschuld’. Daar wonen de Ewenki, een van de 56 Chinese minoriteiten, in hutten gemaakt van berkenschors. Onze wandeling is sprookjesachtig.

We rijden door prachtige landschappen, en krijgen plots een berichtje van Proximus: beste Proximus-klant, prettig verblijf in Rusland!… we rijden immers langs de grens met Rusland, in noordelijke richting naar Enhecun waar we zullen overnachten…in een soort reusachtige logcabin!

Van buiten lijkt het op een Canadees complex, gemaakt van boomstammen. De kamers zijn spartaans ingericht, ik bedoel daarmee: een bed, een rustieke zetel en in een hoek een soort prefab badkamertje met lavabo, douche en twee handdoeken. OMG! Het is er koud en vochtig dus steek ik de airco aan: die ons wat gaat verwarmen. Het reisagentschap had ons verwittigd dat het comfort van de hotels in Binnen-Mongolië ‘rudimentair’ is. Ik troost me met de gedachte dat we onze volgende nacht in een yurt doorbrengen.

         2.  Harbin

We vliegen met de Chinese luchtvaartmaatschappij Hainan, rechtstreeks naar Beijing. Enkele uren later met een binnenlandse vlucht naar Harbin, hoofdplaats van China’s meest noordelijke provincie Heilongjiang.

Een taxi brengt ons naar het heel centraal gelegen Europahotel 欧罗巴宾馆 waar schrijfster Xiao Hong (1911-1942) met haar lover in armoede leefde. In haar verhaal Honger vertelt ze hoe ze op een morgen de deur van haar kamer opent en ze aan de deuren van alle andere kamers lieba’s, een soort grote bagels, ziet hangen en melkflesjes ziet staan. Gekweld door de honger is de verleiding om een lieba te stelen groot…Ik stond erop in de kamer van het koppel te slapen: een mooie ruime kamer met een origineel houten vloer, een groot bed, haar bureautje…Ik open de deur en zie de lieba’s hangen, de melkflesjes staan. Beneden in de receptie staat een buste van Xiao Hong en hangen foto’s van het koppel. Europahotel is een heuse pelgrimsoord voor alle Xiao Hong fans!

We gaan de stad in, Central Street met haar ontelbare winkels en restaurants. Alle opschriften zijn in het Chinees en in het Russisch. We besluiten in een Russisch eettentje te gaan avondeten.

’s Anderendaags bezoeken we de stad met onze gids Yoyo: voor de Saint Sophia Church, in 1905 gebouwd, laten ontelbare Chinese meisjes en vrouwen zich fotograferen in prachtige Russische lange kleden. We wandelen ook in een overdekte markt waar je alles kunt vinden om dorst en honger te stillen, zelfs levende zijderupsen die rijk zijn aan proteïnen!
Het hoogtepunt van de dag is zeker Sun Island waar je in een overdekte ruimte van -20° kunt kennismaken met de wereldberoemde gigantische ijssculpturen: kastelen, boeddha’s, pailou’s en zelfs iglo’s waar ik me een echte Eskimo waan.

Deze Harbindag is een intense beleving. ’s Avonds gaan we naar het station om er de nachttrein te nemen naar Haila’er, Binnen-Mongolië. We delen het coupon met een Chinees koppel vergezeld van hun zoontje van 14. Ze tonen ons waar we kokend water voor onze noedels kunnen halen, ze geven ons een ludan 卤蛋, een soja-ei. Miam, lekker! Daarop halen ze een grote zak eieren te voorschijn en willen er ons nog meer geven. Wat een vriendelijk, vrijgevig verwelkomend volk, die Chinezen!

1. Het goede nieuws

Sinds 14 maart 2024 kan je naar China reizen zonder visum: ‘de Chinese overheid wil met deze maatregel haar land aantrekkelijker maken voor buitenlandse bezoekers’.
Een visum voor China aanvragen is een hele klus: de aanvraag dient online te gebeuren, je bent dus totaal overgeleverd aan de goodwill van de technologie. De problemen beginnen al van bij de eerste bladzijde (er zijn er vijf in totaal!): de nieuwe pasfoto’s moeten aan tal van strenge voorwaarden voldoen en dat is niet vanzelfsprekend. Bij de ene foto zegt de computer dat er niet voldoende pixels zijn, bij de andere zegt hij dat de achtergrond niet wit genoeg. De computer blokkeert, de miserie begint.
Ik herinner me vroeger, vijf en twintig jaar geleden, toen ik naar de Chinese ambassade ging met mijn aanvraag: één blad, met de hand ingevuld. Een keer was ik zelfs mijn pasfoto vergeten waarop ik als antwoord kreeg: 没问题，我们认识您！Geen probleem, we kennen je!
In 2011 werd het Chinese Visa Application Service Center opgericht. De aanvraag van een visum werd met de jaren lastiger. Ik moest me verantwoorden ‘waarom ik weer naar China ging?’, ‘wat ik daar ging doen?’. Ik ging er lessen volgen in de Sinology Institute (de vrouwelijke douaniers vonden dan de school niet) en aansluitend HSK examen afleggen.
De regels voor het indienen van je aanvraag veranderden constant: pasfoto met bril, nadien pasfoto zonder bril…De grappige, vriendelijke, Belgische ambtenaar aan het onthaal grapte eens: volgende keer is het een foto zonder kleren! Haha!

Het nieuws dat je naar China kan zonder visum was dus voor mij een grote verademing!
Maar er zijn wel enkele restricties: naar China reizen zonder visum kan indien je niet langer dan 15 dagen/14 nachten met toeristische doeleinden reist. Een visum blijft nodig indien je verblijf langer is dan 15 dagen of voor studie, werk, diplomatische/officiële bezoeken reist.

Mijn man en ik planden al lang om naar het uiterste noorden van China te gaan, tot aan de grens met Rusland. Omdat ik nu de grote Chinese schrijfster van de meest noordelijke provincie Heilongjiang Xiao Hong (°1911-1942) vertaal en het grootste deel van haar werk zich daar afspeelt, besloten we naar Harbin te reizen.
Mijn vriendin Zhou Zhou was van mening dat we ons niet mochten beperken tot Heilongjiang en drong erop aan dat we ook westwaarts Inner Mongolië moesten verkennen, tot in Manzhouli.
En zo koos en bestelde ik op de Chinese 途牛 Tuniu onze droomreis naar Harbin, de grasslands
en het feeërieke Manzhouli…

a

Mijn vriendin Zhou Zhou stuurde me onlangs een mooi gedicht van Yu Xiuhua, één van China’s meest gelezen dichteressen.

Yu Xiuhua 余秀华 raakte in 2014 bekend met haar gedicht Crossing over Half of China to Sleep with You,. Ze is en blijft hot in China.

Ze zag het licht in 1976 als enig kind in een landbouwersgezin in Hengdian (Hubei), een dorp waar verouderde mobieltjes en traag internet de enige tekenen van moderniteit zijn.

Maar, ten gevolge van een moeilijke bevalling, was ze geboren met een hersenverlamming, met alle gevolgen daarvan.

Ze begon gedichten te schrijven die ze op internet postte. Haar gedichten zijn hoofdzakelijk liefdesgedichten. Op de vraag waarom antwoordde ze: ‘Hoe minder liefde ik krijg, hoe meer ik erover wil schrijven.’ (ze scheidde na een gearrangeerd huwelijk).

Hierbij de Engelse vertaling (niet van mij) van het gedicht 我爱你, I love you dat vorige week op Weixin gepost werd.

余秀华《我爱你》
I Love You BY YU XIUHUA

Everyday I live with anticipation: fetch water, cook,
And ingest my meds on time, day in and day out.
When the sun shines bright, I put myself in its sight,
Like a dried peel of a tangerine.
Drinking different teas: chrysanthemum, jasmine, rose, and lemon.
These wonderful things seem to bring me through to the path of spring.
That’s why over and over again,
I hold the snow within my heart,
They are too pure, too white;
Too close to the spring.
In a neat yard, I read your poems.
Mundane love is too swift,
Like a fleet-footed sparrow flying past.
Yet, time is ever so clear and ever so bright,
My heart is not supposed to be torn by grief.
If I were to mail you a book,
Poetry is not on my list.
I’ll pick a book of plants and crops.
Informing you of the difference between the rice and barnyard grass.
Ever so similar,
But the barnyard grass alarmingly fearing the onslaught of spring.

Een van haar gedichtenbundels verscheen in Franse vertaling: La femme sur le toit, éditions Picquier

Deze beroemde schotel komt uit de provincie Hunan, een van de grootste rijstgebieden van China. De matte rijstkorrels veranderen tijdens het stomen in doorschijnende, malse, parelachtige korreltjes…

Ingrediënten (voor ong. 24 parels)

400 gr kleefrijst
400 gr varkensgehakt 30% vet
4 lente-uitjes, fijngehakt
6 gedroogde shiitake, gerehydrateerd en fijngehakt
80 gr. verse koriander, fijngehakt
2 eieren, losgeklopt
2 eetl. fijngehakte gember
4 theel. Maïzena
2 theel. fijne witte suiker
4 eetl. oestersaus
zout en peper (witte) naar smaak

Bereiding

1. Laat de rijst minimum 3 uur in koud water weken (ideaal is een nacht)
2. Vermeng alle ingrediënten door steeds in dezelfde richting te draaien op uitzondering van de rijst en laat in de ijskast wat ‘harden’
3. Neem telkens 1 eetl van het mengsel en maak balletjes, leg ze op een schotel
4. Giet de rijst af en leg op een bord
5. Rol elk balletje in de rijst, zorg dat het volledig bedekt is door rijst
6. Leg de balletjes (niet te dicht op elkaar want ze gaan zwellen) op een plat bord dat in de stoompan past; let erop dat je het bord gemakkelijk kunt uitnemen; heb je veel balletjes dan gebruik je een twee-verdiepingen stoompan
7. Stoom 30 minuten op matig vuur
8. Haal de ‘parels’ uit de stoompan, leg ze op een mooie schotel en dien op met een dipsausje gemaakt van zwarte Chinkiangazijn en wat vers geraspte gember of een sausje naar jouw smaak

Deze pannenkoeken at ik jarenlang als ontbijt in Beijing, bij Huguosi Xiaochi 护国寺小吃. Ze zijn een typisch lao Beijing gerecht. Ze zijn daar razend populair dus moet je vroeg opstaan om zeker te zijn dat ze niet 卖完了, uitverkocht zijn!    

Ingrediënten     

2 kleine courgetten (300 gr), geraspt
4 eieren, losgeklopt
50 cl kippenbouillon
200 gr bloem
1 theelepel  5-kruiden, peper en zout

voor de dip: 2 geperste lookteentjes, 4 soeplepels zwarte rijstazijn en 2 soeplepels sesamolie of naar smaak

Bereiding       

1. Doe de courgetten in een grote kom, voeg zout en bloem aan toe en vermeng grondig
2. Voeg de eieren aan toe, vermeng
3. Voeg langzaam de kippenbouillon, 5-kruiden en peper toe en meng goed zodat je een pannenkoekenbeslag hebt
4. Neem een grote koekenpan van 40 cm diameter
5. Verhit 2 soeplepels olie, giet een fijne laag beslag in de pan en bak op een laag vuur
6. Als de pannenkoek niet meer ‘blinkt’ vouw je hem in twee en dan in vier, leg op een dienschotel
7. Herhaal tot alle beslag op is
8. Dien op met het dipsausje: je plooit de pannenkoek nog eens in de lengte (tot 1/8) en dipt de koek in het sausje.

Yang Fei, de hoofdpersoon van het boek, sterft tijdens een explosie in een restaurant. Hij krijgt een telefoontje van het crematorium met de vraag waar hij blijft. Na zich wat verfrist te hebben en een schone pyjama te hebben aangetrokken, haast hij zich naar het uitvaartcentrum om er gecremeerd te worden. Daar ziet hij dat er twee soorten stoelen zijn: plastieken stoelen voor de armen en lederen loungestoelen voor de rijken…

Zo start het verhaal van Yang Fei. In de tijdspanne van zeven dagen vertelt hij zijn levensverhaal en dat van zijn naasten en vrienden. Zeven dagen, omdat volgens het Chinese geloof de ziel na de dood gedurende zeven dagen rond zijn huis blijft dolen vooraleer hij naar zijn graf gaat.

Dit boek is geen boek over de dood. Dit is een list van Yu Hua om de wantoestanden in China aan te klagen. De overledenen illustreren trouwens elk een schandvlek van China: corruptie, onteigening, onbetaalbare grondprijzen en begraafplaatsen, medische en voedselschandalen, illegale orgaanhandelaars, folteringen, onterechte executies en noem maar op.
Yu Hua heeft het boek kunnen laten uitgeven omdat zijn roman een ‘fictie’ is. Boeken hebben geen staatsvisum meer nodig, het zijn de uitgevers die de boeken censureren. Twee grote uitgeverijen wouden De zevende dag niet uitgeven. Een derde, kleine uitgever publiceerde het.

Het boek zit ook vol humor en is meteen een prangende weergave van bestaande toestanden in het hedendaagse China.
Het is prachtig vertaald door sinoloog Jan De Meyer.

Een must!

De zevende dag Yu Hua
De Geus 2016

In China werd een tik tok ster in een aantal dagen bekend…en rijk!

Deze ster heet Guo Youcai, hij dankt zijn bekendheid aan het zingen van een oude song uit de jaren 1990: Promise 诺言.

Guo Youcai wordt geboren in 1999, in een landelijke familie van het stadje Heze 菏泽, provincie Shandong 山东.
Zijn moeder sterft als hij 10 jaar is. Zijn vader hertrouwt en sticht een nieuw gezin. Guo Youcai gaat op heel jeugdige leeftijd voor zichzelf zorgen. Hij studeert voor autotechnieker elektrische auto’s, wordt kelner in een welness centrum, werkt nadien in een vastgoed immobiliënkantoor en mislukt ook twee start ups…
Uiteindelijk waagt hij zich aan een streetfood tentje waar hij, om den brode, ’s nachts BBQ brochettes verkoopt.

Maar Guo Youcai heeft ook een droom: zanger worden. Hij schaft zich een zelfstudieboek over muziek aan. Hij werkt dag en nacht om zijn droom waar te maken.

Op 9 mei plaatst hij zijn song op Douyin (Tik Tok). Hij wordt miljoenen keren geliked. Zijn Douyin account heeft op 16 mei meer dan 10 miljoen fans.
Guo Youcai’s stadje Heze wordt daardoor ook razend populair. Guo Youcai gaat live zingen voor het Zuidstation van Heze. Zijn fans komen van ver om hem te horen, wat dikwijls belangrijke verkeersopstoppingen voor gevolg heeft.

Positieve gevolgen zijn dat de wegen naar Heze-Zuid heraangelegd zijn, de trappen van het station hersteld zijn en dat de vier beelden die het station sieren herschilderd werden en een nieuwe belichting kregen.

En, last but not least, Guo Youcai heeft er een nieuwe job op: hij werd aangesteld tot hoofd van het Cultureel Toerisme Centrum van Heze. Gelukkig maar, want in China schitteren zulke ‘sterren’ niet heel lang!

.

Chinezen zijn dol op cijfers. Ik ervaarde dit opnieuw toen mijn vriendin Zhouzhou me eergisteren triomfantelijk meedeelde:
“Jingwen 敬文(dit is mijn Chinese naam), vanavond nodigt mijn man mij en de kinderen uit op restaurant want vandaag is het 520! Het is onze Chinese Valentijn!
Ze legde me uit dat 520 staat voor 20 mei (de 5° maand) omdat de uitspraak daarvan wu er ling lijkt op wo ai ni 我爱你 : ik hou van jou.

Ik vind dat best verbazend voor een volk dat, indien je een woord met het verkeerde accent uitspreekt, je totaal niet begrijpt maar in andere omstandigheden plots heel ‘begrijpend’ is! Ja, Chinezen houden van homofone woorden en van getallen met een verborgen betekenis.
520 was oorspronkelijk een slang woord dat op het Chinees Internet werd gebruikt, het was een verkorting om te zeggen ‘ik hou van jou’, net zoals men in het Engels ILY (I Love You) gebruikt.

Zhouzhou’s man had op Douyin (TikTok) een aankondiging gezien van een Russisch restaurant dat voor die dag een fikse afprijzing op zijn schotels aankondigde. Je moest gewoon maar online de schotels aanvinken die je die dag wou eten en meteen betalen. Dan kon je naar het restaurant met je bonnetje en…smullen maar.
Jammer genoeg vielen de schotels niet zo mee en had iedereen nog honger. Geen nood: er werd een pizza besteld. Maar die was zo groot dat ze door de vier niet op raakte. Ook geen nood: ze riepen da bao 打包, letterlijk, maak er een pakje (doggy bag) van.

Een niet geslaagd Valentijnfeest, in een Russische resto, online reeds betaald, mét kinderen en een reuze pizza als toetje.
Mijn cultuurshock met China is a never ending story!