Vorige maand woonde ik een colloquium bij over de Chinese vrouw. Françoise Lauwaert, antropologe, sinologe en lesgever aan de VUB coördineerde het gebeuren en het was een voltreffer! Alle sprekers waren vrouwelijke professoren en docentes, niet alleen van de VUB maar ook van Parijse universiteiten.
Zo leerden we over ‘Voorbeeldige vrouwen uit het Keizerlijke China’, ‘Vliegende vrouwen en hoofd snijdsters’, Vrouwen van inkt en papier in het Keizerlijke China’ en ‘Feministische documentaires’. Alles was bijzonder interessant en heel goed naar voren gebracht, maar de lezing die mij het meest heeft getroffen was ‘Lin Zhao, een contrarevolutionaire heldin’. De spreekster was Anne Kerlan, auteur van het boek ‘Lin Zhao, combattante de la liberté’.
Lin Zhao (1931-1968) was dichteres, journaliste en een toegewijde Christene die in 1960 door de communistische overheid werd gearresteerd en op 29 april 1968 tijdens de Culturele Revolutie werd geëxecuteerd.
Lin Zhao liep school in een Methodistische missieschool in Suzhou waar ze tot Christene werd gedoopt. Maar tegelijk was ze heimelijk lid geworden van de CCP. In 1958 werd ze door haar ‘bourgeois’ achtergrond als ‘rechts element’ bestempeld en werd ze uit de partij gezet. Ze bleef lid van de Liga van de Communistische Jeugd en trachtte, tevergeefs, de partij te reïntegreren.
Haar ontgoocheling in de CCP maakte haar bitter en ze begon pamfletten te schrijven. In de anti-rechtse beweging van 1957 werden 5,5 miljoen intellectuelen veroordeeld. China was toen gedompeld in terreur en bedrog. China werd een land dat gestopt was met denken.
Maar Lin Zhao ging verder met haar kritiek op het regime en werd gearresteerd.
In haar cel van de gevangenis van Shanghai werd haar alles afgenomen, ook papier en pen.
Ze gebruikte dan een haarspeld die ze eerst vlijmscherp maakte door het tegen de betonnen vloer te ‘scherpen’, waarmee ze nadien in haar venen prikte en haar bloed vergaarde in een lepel.
Op de muren van haar cel schreef ze gedichten, brieven, pamfletten tegen de partij. Duizenden rode karakters gericht naar de partij, de Verenigde Naties, de instanties van de gevangenis, haar moeder. Lin Zhao noemde ze ‘geschriften voor de vrijheid.
Prof. Xi Lian schreef er een boek over: ‘Bloodletters, the untold story of Lin Zhao. A martyr in Mao’s China’.
Anne Kerlans boek, ‘Lin Zhao, combattante de la liberté’ brengt veel aspecten van de dualiteit in Lin Zhao’s persoonlijkheid aan het licht: een moedige vrouw die durfde opkomen voor haar gedachten en tegelijk modieus en charmant frivool was!