2.  Harbin

We vliegen met de Chinese luchtvaartmaatschappij Hainan, rechtstreeks naar Beijing. Enkele uren later met een binnenlandse vlucht naar Harbin, hoofdplaats van China’s meest noordelijke provincie Heilongjiang.

Een taxi brengt ons naar het heel centraal gelegen Europahotel 欧罗巴宾馆 waar schrijfster Xiao Hong (1911-1942) met haar lover in armoede leefde. In haar verhaal Honger vertelt ze hoe ze op een morgen de deur van haar kamer opent en ze aan de deuren van alle andere kamers lieba’s, een soort grote bagels, ziet hangen en melkflesjes ziet staan. Gekweld door de honger is de verleiding om een lieba te stelen groot…Ik stond erop in de kamer van het koppel te slapen: een mooie ruime kamer met een origineel houten vloer, een groot bed, haar bureautje…Ik open de deur en zie de lieba’s hangen, de melkflesjes staan. Beneden in de receptie staat een buste van Xiao Hong en hangen foto’s van het koppel. Europahotel is een heuse pelgrimsoord voor alle Xiao Hong fans!

We gaan de stad in, Central Street met haar ontelbare winkels en restaurants. Alle opschriften zijn in het Chinees en in het Russisch. We besluiten in een Russisch eettentje te gaan avondeten.

’s Anderendaags bezoeken we de stad met onze gids Yoyo: voor de Saint Sophia Church, in 1905 gebouwd, laten ontelbare Chinese meisjes en vrouwen zich fotograferen in prachtige Russische lange kleden. We wandelen ook in een overdekte markt waar je alles kunt vinden om dorst en honger te stillen, zelfs levende zijderupsen die rijk zijn aan proteïnen!
Het hoogtepunt van de dag is zeker Sun Island waar je in een overdekte ruimte van -20° kunt kennismaken met de wereldberoemde gigantische ijssculpturen: kastelen, boeddha’s, pailou’s en zelfs iglo’s waar ik me een echte Eskimo waan.

Deze Harbindag is een intense beleving. ’s Avonds gaan we naar het station om er de nachttrein te nemen naar Haila’er, Binnen-Mongolië. We delen het coupon met een Chinees koppel vergezeld van hun zoontje van 14. Ze tonen ons waar we kokend water voor onze noedels kunnen halen, ze geven ons een ludan 卤蛋, een soja-ei. Miam, lekker! Daarop halen ze een grote zak eieren te voorschijn en willen er ons nog meer geven. Wat een vriendelijk, vrijgevig verwelkomend volk, die Chinezen!

1. Het goede nieuws

Sinds 14 maart 2024 kan je naar China reizen zonder visum: ‘de Chinese overheid wil met deze maatregel haar land aantrekkelijker maken voor buitenlandse bezoekers’.
Een visum voor China aanvragen is een hele klus: de aanvraag dient online te gebeuren, je bent dus totaal overgeleverd aan de goodwill van de technologie. De problemen beginnen al van bij de eerste bladzijde (er zijn er vijf in totaal!): de nieuwe pasfoto’s moeten aan tal van strenge voorwaarden voldoen en dat is niet vanzelfsprekend. Bij de ene foto zegt de computer dat er niet voldoende pixels zijn, bij de andere zegt hij dat de achtergrond niet wit genoeg. De computer blokkeert, de miserie begint.
Ik herinner me vroeger, vijf en twintig jaar geleden, toen ik naar de Chinese ambassade ging met mijn aanvraag: één blad, met de hand ingevuld. Een keer was ik zelfs mijn pasfoto vergeten waarop ik als antwoord kreeg: 没问题，我们认识您！Geen probleem, we kennen je!
In 2011 werd het Chinese Visa Application Service Center opgericht. De aanvraag van een visum werd met de jaren lastiger. Ik moest me verantwoorden ‘waarom ik weer naar China ging?’, ‘wat ik daar ging doen?’. Ik ging er lessen volgen in de Sinology Institute (de vrouwelijke douaniers vonden dan de school niet) en aansluitend HSK examen afleggen.
De regels voor het indienen van je aanvraag veranderden constant: pasfoto met bril, nadien pasfoto zonder bril…De grappige, vriendelijke, Belgische ambtenaar aan het onthaal grapte eens: volgende keer is het een foto zonder kleren! Haha!

Het nieuws dat je naar China kan zonder visum was dus voor mij een grote verademing!
Maar er zijn wel enkele restricties: naar China reizen zonder visum kan indien je niet langer dan 15 dagen/14 nachten met toeristische doeleinden reist. Een visum blijft nodig indien je verblijf langer is dan 15 dagen of voor studie, werk, diplomatische/officiële bezoeken reist.

Mijn man en ik planden al lang om naar het uiterste noorden van China te gaan, tot aan de grens met Rusland. Omdat ik nu de grote Chinese schrijfster van de meest noordelijke provincie Heilongjiang Xiao Hong (°1911-1942) vertaal en het grootste deel van haar werk zich daar afspeelt, besloten we naar Harbin te reizen.
Mijn vriendin Zhou Zhou was van mening dat we ons niet mochten beperken tot Heilongjiang en drong erop aan dat we ook westwaarts Inner Mongolië moesten verkennen, tot in Manzhouli.
En zo koos en bestelde ik op de Chinese 途牛 Tuniu onze droomreis naar Harbin, de grasslands
en het feeërieke Manzhouli…

a