Net vier jaar geleden reisde ik met mijn Chinese vriendin Zhou Zhou naar haar geboortestad Shizuishan. Shizuishan ligt in het meest noordelijke deel van de provincie Ningxia, ligt hoger dan Yinchuan, en grenst aan Inner Mongolia.
Met Zhou Zhou’s zus en schoonbroer, die nog steeds in Ningxia wonen, heb ik heel veel plekjes bezocht. Een van die dagexcursies was dan ook een bezoek aan een wijnmakerij in de Helan bergen, het Domaine des Arômes，博纳佰馥.

Ik schrok toen we het domein betraden: ik voelde me in een ‘Château’ in Frankrijk! De wijnkelders, de ‘taste-vin’ kamers, de boetiek met wijnen en elegante roemers waren even verfijnd als in Frankrijk!

De uitbaters, Peng Shuai en zijn vrouw Sun Miao zijn geboren in de jaren 1980, leerden elkaar kennen op de hogeschool, studeerden samen oenologie in Frankrijk en werkten zes jaar in Beaune, waarna ze besloten naar China terug te keren om er hun eigen wijn te maken. Ze geloven sterk in een biologisch dynamische wijnbouw, ze hebben met hun biodynamische wijn reeds vele prijzen behaald.

Ningxia telt ook nog andere beroemde wijngaarden als Legacy Peak 留世, Zhihui Yuanshi 志辉源石…

Wat valt er te zeggen over wine-pairing? De Chinese food-sharing met zoveel verschillende gerechten die samen op tafel komen, maakt de keuze niet makkelijk, vooral in de Sichuankeuken of de Hunankeuken, waar je mond na enkele hapjes al in vuur en vlam staat! Traditioneel drinkt men dan, zelfs de jeugd, Wang Lao Ji 王老吉 , een licht gezoete kruidenthee. Wang Lao Ji heeft een koelend effect op het lichaam dat oververhit is door stress of door het teveel eten van junkfood en té pikant voedsel.
Een algemeen aanvaarde theorie zegt dat lokaal voedsel en lokale wijn de beste pairing vormen. In Ningxia, waar de bevolking voor 36 % bestaat uit Hui, Moslims, wordt heel veel lamsvlees gegeten. Een glas volle rode wijn zal het gerecht prachtig tot zijn recht laten komen. Andere, lichtere bereidingen, worden vergezeld van een glas witte wijn.
Zorg dus, als je wijn wil schenken bij een Chinese maaltijd, voor een glas witte en een glas rode wijn.
Maar, om alles nog complexer te maken, verkiest de jeugd nu roséwijn boven rode wijn.
Vul dus de glazen met drie verschillende wijnen!

Toen ik, ongeveer twintig jaar geleden, voor het eerst naar China ging, dronk ik, naar Chinese gewoonte, dag in dag uit warm water. In elk appartement staat trouwens een waterfontein met onderaan twee knoppen: een roze voor ‘heet’  water en een lichtblauwe voor ‘koud’ water en in elke trein komt men langs om je thermosfles bij te vullen. Warm water drinken is goed voor de gezondheid en zorgt ervoor dat je lichaamstemperatuur niet afkoelt. Thee dronk ik ook want koffie bestond daar toen nog niet.

Sedertdien zijn koffieketens zoals Starbucks en Costa Coffee als paddenstoelen uit de grond geschoten.

Ze werden, in hippe buurten, gevolgd door ‘winebars’ waar je één glas wijn kunt bestellen. Een innovatie in een land waar men, in restaurants, bij zijn eten een hele fles baijiu (witte alcohol van meer dan 60°), moet kopen. Traditioneel drink men er dan ook op los. Dit verklaart voor een deel waarom de resto’s in China zo rumoerig en vol ambiance zijn!

Beetje bij beetje is men in China wijn gaan appreciëren, en dan vooral Californische rode wijn, cabernet sauvignon en pinot noir van Napa en Sonoma. Californische wijn is vol van smaak en behaagt de Chinese smaakzin. Onderzoek schat het profiel van de Chinese wijndrinker onder de dertig, welgesteld en hoogopgeleid.
De vraag naar deze wijn werd zo groot dat Chinezen samen met Amerikanen een joint-venture startten, The California Centre. Het doel was om in China wijn te produceren van dezelfde kwaliteit als in California.
Men voorspelt dat China binnen de vijf jaar ‘s werelds grootste wijnproducent wordt!!!

Cabernet sauvignon, merlot en chardonnay zijn populaire druiven in de provincies Yunnan, Hebei, Shandong en Xinjiang.
Maar de streek die zich het best leent tot de productie van ‘Californische wijn’ ligt helemaal in het Noorden van China, in de provincie Ningxia.

De favoriete druif van Ningxia is de marselan; deze wijn wordt geproduceerd in het Helangebergte. Helan is een bergketen gesandwichd tussen Ningxia’s hoofdplaats Yinchuan en Inner Mongolië en is momenteel de belangrijkste wijnstreek van China.

Extreme temperaturen die lopen van 35° in de zomer tot -25° in de winter, frequente periodes van hevige wind en extreme droogte maken de wijnteelt bijzonder uitdagend. De wijnranken moeten daarom in de winter ‘begraven’ worden. Dit is een heel nieuwe manier van werken. Desondanks gaat ieder jaar 5% van de wijnstokken kapot.

Over enkele dagen vieren de Chinezen opnieuw Valentijn.
Chinezen zijn fervente netizens, ze ontlenen veel nieuwe woorden en zinswendingen aan het internet. Ze gaan die woorden dan in de omgangstaal gebruiken: zo ontstaat een nieuwe trendy manier van spreken.
Er verschijnen zelfs woordenboeken van die ‘nieuwe taal’. Ik kocht er zo een, enkele jaren terug:
新词语漫话 xin ciyu manhua, vrij vertaald als ‘Vrij chatten over nieuwe woorden en uitdrukkingen’, een leuk boek van 333 bladzijden. Het probleem is dat dit boek nu al niet meer ‘nieuw’ is, en dat er reeds vele andere op de markt zijn!

De laatste jaren heeft dat xin ciyu-fenomeen zelfs een nieuw feest doen ontstaan: Cyber Valentine. Deze Internet Valentijnsdag wordt gevierd op 20 mei.

Waarom 20 mei? Dit vergt enige uitleg.

5月20号, vijfde maand twintigste dag of, eenvoudiger: 520, wordt uitgesproken: wu er ling, vijf twee nul.
Wu,vijf, klinkt (een beetje!) als wo, ik.
Er, twee, klinkt (als het op een zekere manier wordt uitgesproken) als ai, liefhebben.
Ling, nul, lijkt wat op ni, jij.

520 staat dus voor 我爱你wo ai ni: ik hou van jou!

De oudere Chinese generatie viert 20 mei niet, de trendy jeugd wel: 20 mei is dé ideale dag voor een date en natuurlijk ook voor een huwelijk!

Net twee dagen geleden werd de beweging van 4 mei 1919 herdacht. Honderd jaar geleden verzamelden bijna drieduizend studenten uit verschillende universiteiten van Beijing voor de Poort van de Hemelse Vrede, het huidige Tiananmenplein. Men beschouwt die datum als het symbool voor de intrede van China in de moderne tijd.

De studenten kwamen toen protesteren tegen het Verdrag van Versailles dat gesloten werd kort na het einde van de Eerste Wereldoorlog. Het schreef de gebieden in de provincie Shandong, die tot dan toe onder Duitse controle stonden, aan de soevereiniteit van Japan toe.
Deze machtstransfert tussen grote mogendheden maakte de studenten pisnijdig: niet alleen hield het verdrag van Versailles geen rekening met de Chinese wensen maar de studenten werden zich ook bewust van de zwakte van China, van haar instituties en de omvang van haar traditionele cultuur, evenals van de macht van de mandarijnen en de onderdrukking van de vrouw… en dit slechts enkele jaren na het einde van het keizerrijk.

Het 4 mei manifest stelde dat China slechts door democratie en wetenschap uit haar politiek, moreel, academisch en intellectueel obscurantisme kon raken. En daarvoor waren de studenten bereid hun leven te geven. Het falen van deze beweging op politiek vlak had voor gevolg dat de initiators ervan een tegengestelde richting insloegen. Enkelen onder hen zouden twee jaar later aan de wieg staan van de communistische partij.

De beweging oogstte wel succes op andere gebieden: de Baihua, het modern Chinees zou het literair Chinees vervangen als officiële taal, in het onderwijs en in de literatuur.

De 4 mei beweging wordt ieder jaar herdacht, zowel op vasteland China als op Taiwan maar dan wel onder verschillende benamingen:
in de Volksrepubliek China heet ze 青年节het Feest van de Jeugd en in Taiwan heet ze 文艺节het Feest van de Literatuur!

At jij bij de Chinees al een zwaluwnestjessoep? Een échte, dus een dure zwaluwnestjessoep?

In China vind je die soep maar in bepaalde high-class restaurants, ze wordt aangezien als een ware delicatesse. Ze komt ook op het menu van enkele restaurants van Zuidoost Azië…

Deze soep wordt wel degelijk gemaakt van zwaluwnesten, maar het zijn geen nesten van alledaagse zwaluwen, wel van Aziatische gierzwaluw die ook nog de naam dragen van salangaan. De salangaan is een tropische vogel van Zuidoost Azië. Hij maakt zijn nest niet met twijgen en bladeren maar gebruikt zijn speeksel die hij vermengt met ander materiaal. Het zijn juist die speekselbrokjes die het gerecht zo duur maken.

Het eten van zwaluwnesten heeft een stimulerend effect op het lichaam en is heel voedzaam. Je immuunsysteem zou ermee verbeteren, het verzacht je huid en koelt je inwendige lichaamshitte af…

De populariteit van de zwaluwnestensoep gaat terug tot de Mingdynastie (1368-1644) en zou te danken zijn aan Zheng He.

Zheng He (1371-1435) was een eunuch, een hooggeplaatste eunuch die tegelijk admiraal was, en leefde onder de regering van Keizer Yongle.
Zheng He leidde verschillende expedities, onder andere naar de ‘Westelijke Zeeën’, Vietnam, Siam, Java…

Tijdens één van zijn expedities strandde zijn vloot op een eiland in Zuidoost Azië. Er viel niets te eten op dat eiland, Zheng He en zijn bemanning hadden grote honger. En toen ontdekten ze zwaluwnesten op dat verlaten eiland…en ze aten ze op.
Na hun nestfestijn voelden Zheng He en zijn matrozen zich vol energie, hun wangen werden rood.
Zheng He bracht enkele nesten mee naar Beijing, om ze aan Keizer Yongle te schenken en van dan af werden zwaluwnesten een populaire dis in de Verboden Stad.

Zo luidt de legende. Maar een feit is dat zwaluwnesten vanaf de Mingdynastie op grote schaal gebruikt werden in de traditionele Chinese geneeskunde.

Zwaluwnesten zijn schaars en moeilijk te reinigen, ze zijn dus heel duur.

Daarom is zwaluwnestensoep voor de Chinezen een statussymbool geworden en een cadeau dat op Chinees Nieuwjaar geschonken wordt.

In de Maison Européenne de la Photographie loopt een tentoonstelling van de werken van drie jonge fotografen: de Chinees Ren Hang, de Koreaanse Yoonkyung Jang en de Spaanse Coco Capitàn. Fotografen van drie verschillende nationaliteiten maar met eenzelfde rode draad in hun werk: hoe zit het met onze generatie die geconnecteerd is maar tegelijk ook cultureel gefragmenteerd? Ze voelen zich verloren in het tijdperk van de globalisatie.

De fotografen reageren daarop alle drie op een heel verschillende manier.

Ren Hangs werken zijn veruit de meest aangrijpende!

Ren Hang wordt in 1987 geboren in Changchun (Jilin). Zijn vader is een spoorman, zijn moeder werkt in een drukkerij.
Hij volgt marketing op de univ maar zijn studies boeien hem niet.
Hij begint dan zijn vrienden van de slaapzaal te fotograferen, op een heel geïmproviseerde manier. Deze spontaneïteit zal zijn kenmerk worden, alsook de eenvoud van zijn fototoestel: een kleine Minolta!

Ren Hangs voorbeelden zijn Shûji Terayama, figuur van de Japanse contracultuur van de jaren 1970, de Amerikaanse modefotograaf Terry Richardson en de Japanse fotograaf Nobuyoshi Araki.

Ren Hangs foto’s stralen frisheid en naïveteit uit: naakte meisjes en jongens poseren vaak met of nabij slangen of vogels.

Alhoewel Ren met zijn werk de Chinese regering niet wou provoceren, werd zijn oeuvre in China gecensureerd wegens het ‘pornografisch karakter’ ervan.
Zijn spontaneïteit en vrijheid van meningsuiting zullen van Ren het boegbeeld maken van de creatieve vrijheid.

Ren Hang was een ongeruste ziel en dat weerspiegelt zich in zijn werk. Zijn existentieel onwelzijn deelde hij onder de vorm van gedichten op zijn internetsite.
Hij werd depressief en maakte in 2017 een eind aan zijn leven.

Hij schreef: “Indien het leven een afgrond zonder bodem is, dan zal, wanneer ik spring, de val zonder einde ook een manier zijn van vliegen.”

De tentoonstelling loopt tot 26.05.2019 in de
Maison Européenne de la Photographie
5/7 rue de Fourcy
75004 Paris

Er is vaak een wachtrij want eens binnen geraak je heel moeilijk weer buiten!

Dit jaar is het jaar van het varken. De Chinese post heeft een nieuwe zegel uitgebracht: een koppel vrolijke varkens met in hun schoot…drie kleine varkentjes! Op ’t eerste gezicht is daar niets merkwaardig aan maar de internetgebruikers hebben daar wel een andere mening over: ze denken dat het iets te maken heeft met een nieuwe wijziging in het ‘éénkindbeleid’.

De Weibo netizens zijn immers tot de constatatie gekomen dat twee jaar geleden, in het begin van het jaar van de aap en toen het ‘éénkindbeleid’ nog in voege was, de regering een zegel uitbracht met daarop twee aapjes.

Kort daarop moedigde de regering de koppels aan een tweede kind te maken. De lokale regeringen beloofden zelfs extra voordelen zoals vermindering van belasting, voordelen voor het onderwijs en zelfs financiële hulp bij huisvesting, maatregelen die vele koppels aantrokken.

Nu geven de Chinese staatsmedia misschien een hint dat de regering een verandering in de ‘tweekindpolitiek’ zou kunnen brengen. De krant Xin Jingbao schrijft in een artikel “het ligt voor de hand dat het toelaten van de tweekindpolitiek niet veel impact heeft gehad op de toename van de bevolking”. De internetgebruikers denken dat de drie varkentjes een aanwijzing zijn voor een verandering in het tweekindbeleid.

Maar de jonge Chinezen zeggen “één kind opvoeden is al moeilijk, laat staan een tweede of zelfs nu een derde!”

Het wordt dus spannend afwachten of de Chinese regering wel degelijk een ‘driekindpolitiek’ aan het lanceren is!

Zhou Zhou’s leven is, net als dat van alle jonge Chinezen, nauw verbonden met allerlei app’s.

’s Ochtends, na het opstaan, hoeft ze geen ontbijt te maken, ze mag zich dadelijk klaar maken want zodra ze uit de douche komt brengt een koerier een heerlijk warm ontbijtje dat ze via Meiituan Delivery heeft besteld.

Terwijl ze eet opent ze op haar telefoon QQ Music.

Terwijl ze naar de laatste liedjes luistert, ‘veegt’ ze op Weibo, de Chinese Twitter, en chat ze met haar vrienden op WeChat.

Vandaag is haar vrije dag. Ze opent haar telefoon en zoekt de app iQiyi. Ze vindt er de TV serie die ze volgt tijdens haar lange metroritten.

Ze heeft plots zin in een nieuwe jurk. Geen nood, op Taobao is het aanbod zo groot. Ze bestelt er een blauwe qipao, een traditionele Chinese jurk die de vrouw van Xi Jinping weer in ere hersteld heeft. Zhou Zhou is dol op die traditionele en tegelijk sexy jurkjes. Ze zal het over twee à drie dagen thuisbezorgd krijgen. Past het jurkje niet dan wordt dit gratis teruggestuurd.

Haar vriendin Tian Lin belt haar en nodigt haar uit om samen te lunchen. Ze opent AutoNavi en geef het adres op van het restaurant.

Oeps! Zo ver! Ze zal de taxi nemen. Ze bestelt een taxi bij DiDi.

Op haar telefoon ziet ze de foto’s van de dichtst bij zijnde chauffeurs en ze klikt op degene die haar het meest bevalt. Ze neemt alleen haar smartphone mee want ze betaalt er alles mee, zowel grote sommen als een blikje Cola. Alipay en WeChat Pay zijn de meest gebruikte betaalmethodes.

’s Namiddags wil ze met haar dochter Xiao Yu naar de bioscoop. Ze checkt op haar telefoon welke Indische films spelen. Indische films zijn nu razend populair in China. Op de app Douban vindt ze alle beoordelingen.

Op Tao Piaopiao koopt ze twee tickets…

Thuisgekomen na de film vraagt haar man snel een vliegtuigticket naar Hong Kong te kopen. Dit gebeurt met de app’ Qunar (lett. waar naartoe?). Met Qunar boekt ze voor hem ook een hotelkamer en een wagen die hem naar de vlieghaven en terug zal voeren.

Is het leven in China niet eenvoudig?

In Brussel, op een heel aparte locatie, loopt nog tot 30 maart 2019 een kleine maar leuke fototentoonstelling.

De locatie, Le Cercle des Voyageurs, is op zichzelf al de verplaatsing waard: een resto/bar met muren vol opeengestapelde oude reiskoffers, reisboeken van over de hele wereld die je ter plaatse kan lezen of ontlenen. Ook evenementen, concerten en tentoonstellingen trekken de reizigers van alle kanten aan.

Het restaurant serveert er heerlijke schotels van over de hele wereld in een warme sfeer. We aten er Libanese gevulde aubergines en…garnaalkroketjes: je kan er ook terecht voor Belgische delicatessen!
Na de lunch bezochten we de tentoonstelling, Hexie Hao, van de fotograaf Jean-Luc Feixa.
De kwaliteit van de zwart wit foto’s is niet altijd egaal maar enkele foto’s zijn echt wel prachtig, vooral de foto van de affiche ‘Waiting’, waar een hond door een open deur naar buiten kijkt…

Hexie Hao is de naam van de sneltrein waarmee Feixa reisde en betekent letterlijk ‘harmonie’, het is de reportage van de fotograaf die China met de trein doorkruiste, van Beijing naar Sjanghai via Pingyao, het prachtige stadje waar zoveel traditionele films werden gedraaid…

Le Cercle des Voyageurs
Lievevrouwbroerstraat 18
1000 Brussel
02/5143949

Het nieuwe boek van Qiu Xiaolong ‘China, houd je adem in’ is opnieuw een voltreffer: het onderzoek geleid door inspecteur Chen bezorgt de lezer heel spannende uren leeslectuur. De auteur schreef het in het Engels en het is intussen ook in het Frans vertaald.
Maar zoals steeds biedt Qiu daarnaast ook veel aspecten van de Chinese cultuur, gastronomie, literatuur, tradities en bijgeloof…

Tradities en bijgeloof spelen in het huidige China een primordiale rol, ik zou zeggen dat het leven van de Chinees daarop is afgestemd, in alle lagen van de maatschappij, ook bij de hoogopgeleide en goedverdienende jeugd.

Een van die Chinese rituelen wordt hier op magistrale wijze geïllustreerd: het ‘dodenritueel van zeven keer zeven’.
Bij een overlijden doen de familieleden, startend bij de dag van de dood, om de zeven dagen een offerande aan de overledene en dit zeven keer. Het volksgeloof beweert dat de ziel van de dode de wereld van de mensen niet wil verlaten en daar blijft alsof ze nog bestaat. Zeven dagen na het overlijden komen de familieleden dus samen en bereiden een festijn voor hun dierbare. Ze steken kaarsen aan, branden wierook en soms ook ‘geld van de andere wereld’. Nadien eten ze samen, alsof de dode ook aan tafel zat. Dit ritueel grijpt dus om de zeven dagen plaats, dit gedurende zeven weken. Na die periode is de ziel van de dode tevreden en kan ze weggaan.
De ziel vliegt ver van het huis weg en de familie hoeft dus niet meer samen te komen alhoewel andere families het wel verder blijven doen, bijvoorbeeld na honderd dagen, na tien jaar of op andere symbolische data.
De plot van de roman draait rond dit ritueel en maakt het ongelooflijk spannend!

In het kort: een seriemoordenaar terroriseert Sjanghai: in drie weken werden reeds vier moorden gepleegd, steeds in de vroege ochtend en in een overdag drukke straat. Naast het lijk ligt telkens een masker, een geel antipollutie masker. Is dit masker een noodsein voor de luchtvervuiling die de inwoners van Sjanghai zo verontrust?
Hoofdinspecteur Chen, die door de hooggeplaatste Zhao reeds opdracht heeft gekregen om over een groep militanten ecologie te enquêteren, wordt door secretaris Li aangesteld om samen met zijn rechterhand inspecteur Yu de zaak zo vlug mogelijk op te lossen: het jaarlijkse Volkscongres gaat weldra beginnen en de seriemoorden zouden een schandaal betekenen voor de Partij.

Luchtvervuiling, corruptie, inmenging van de Partij in het dagelijkse leven van de Chinezen, de onmacht van het volk tegenover de leugens van de leidende klasse: dit zijn thema’s die Qiu Xiaolong zonder probleem kan aansnijden want hij leeft in de Verenigde Staten!

Het boek is geschreven in het Amerikaans en is vertaald naar het Frans door Adelaïde Pralon.

Chine, retiens ton souffle
Qiu Xiaolong
Editions Liana Levi, 2018
ISBN : 979-10-349-0066-4