Vorig weekend hing een speciale sfeer in Beijing: veiligheidsagenten bezetten de straten, er liepen geruchten van aanslagen, metrostations sloten plots, zonder verwittigen…Dat allemaal vanwege een top die 29 wereldleiders in Beijing samenbracht. Xi Jinping meegerekend bestond dit tweedaagse forum uit 30 wereldleiders.

Dit multi-trillion dollar Belt and Road initiatief is het meest ambitieuse project van economische ontwikkeling in de menselijke geschiedenis.
Het doel is Azië met Europa te verbinden in een groot netwerk van wegen, spoorwegen, pipelines, vlieghavens, zeehavens…Dit gebeurt enerzijds door het vormen van een economische landgordel (Belt) die door Centraal-Azië en het Midden Oosten loopt en anderzijds door een maritieme weg (Road) dat China met de havens van de Indische Oceaan, Oost-Afrika en de Middellandse Zee verbindt. Op die manier kan de handel ondersteund worden door het overwinnen van het grootste obstakel voor globale groei: het chronische tekort aan infrastructuur.

Het doel van de BRF is niet enkel op wereldwijde bloei van handel en financiën gericht maar ook op cultuur.

De naam Belt and Road refereert naar de historische Zijderoute die de internationale handel tot bloei bracht. De Zijderoute was toen een netwerk van karavaanroutes die de oude Chinese hoofdstad Chang’an (het huidige Xi’an) met de oude Syrische stad Antioche tot in de late middeleeuwen verbond. De route kreeg de poëtische naam van Zijderoute omdat men er toen de meest kosbare waar vervoerde: zijde. De route kende een grote ontwikkeling tijdens de Handynastie (221 v.C-220 na C).

De Chinese president Xi Jinping gaf de openingstoespraak alsook het slotwoord: een diplomatieke showcase voor China’s ambitieus globaal project. Voor de ontspanning speelde de Russische president Poetin een pianostuk voor Xi: echt goed gespeeld!

De BRF was China’s grootste diplomatieke event van het jaar. Hierbij tekenden de 30 wereldleiders een communiqué dat globalisatie en vrije handel bepleit. Een aanzet tot open economie, vrije en inclusieve (die niemand uitsluit) handel, een oppositie tegen elke vorm van protectionisme.

President Xi Jinping was heel tevreden met het verloop van deze tweedaagse top: hij kondigde maandag aan dat er een tweede Belt and Road Forum zou gehouden worden in 2019.

Intussen heeft in Beijing het normale leven hervat…

Na het bezichtigen van een tentoonstelling in het Parijse Guimetmuseum kocht mijn man in de bookshop een ware parel: J.S. Bach Goldberg Variations van de Chinese pianiste Zhu Xiaomei. Een wonderlijk mooie interpretatie!

Naar onze mening is Zhu Xiaomei’s vertolking van Bach’s Goldberg Variations de mooiste die we ooit hoorden.
Deze CD is een tweede opname. De eerste was twintig jaar geleden en op de vraag waarom ze een tweede nodig vond, antwoordt Xiaomei: “Ik droomde ervan in dit werk waar ik enorm van hou en die ik honderden keren heb gespeeld overal in de wereld, bepaalde dingen anders te doen. Na een concert kwamen mensen me zeggen dat de vertolking die ze gehoord hadden zo verschillend was van de plaat die ze bezaten; ze voegden eraan toe dat ik een nieuwe opname van de Variations moest doen.”
Ze gaat verder: “In de studio probeer ik zo precies mogelijk, zo gecontroleerd mogelijk te spelen. Tijdens een concert heb ik maar één doel: het publiek meehebben, zorgen dat het publiek aan niets anders denkt. De legende vertelt dat de graaf Keyserlingk deze sonate aan Bach had besteld om zijn slapeloze nachten te vullen. Wel, ik wil niet dat mijn publiek maar één seconde indommelt. Dit heb ik betracht in mijn nieuwe opname: de luisteraar een gevoel van ‘live’ geven ondanks het feit dat het een studio opname is”…

Zhu Xiaomei朱晓玫(°1949, Shanghai) startte heel vroeg met haar musicale studies en speelde reeds op achtjarige leeftijd op Beijing radio en televisie. Toen ze tien was volgde ze les aan de National School of Music voor heel getalenteerde kinderen alsook aan het Centraal Muziekconservatorium.
Tijdens de Culturele Revolutie (1966-1976) werd ze naar een werkkamp in Zhangjiakou gestuurd waar ze vijf jaar doorbracht.

In 1979 emigreerde ze naar de Verenigde Staten en behaalde een master degree aan het New England Conservatory in Boston. Later ging ze in Parijs wonen waar ze in 1994 haar eerste recital gaf aan het Conservatoire de Paris. Ze geeft er nu les.
Xiaomei gaf concerten overal in Europa, Rusland, Zuid-Amerika, Australië…
Haar repertoire bevat werken van Schubert, Schumann, Scarlatti, Haydn, Mozart, Beethoven…

Zhu Xiaomei publiceerde haar autobiografie: The secret Piano: From Mao’s Labor Camps to Bach’s Goldberg Variations

Zhao Lei is in China een heel populaire “Indie songwriter”, zijn folk music 民谣（minyao) is heel hedendaags .
Zhao Lei heeft een diepe liefde voor de muziek. Na zijn afstuderen aan het atheneum ontving hij een bericht van toelating tot de universiteit maar hij gaf de universiteit uit eigen beweging op en verkoos om niet af te wijken van zijn muziekdroom. Elke dag ging Zhao Lei met een gitaar op de rug naar de metro en onderdoorgangen van Beijing om er te zingen. Nadien ging hij in bars zingen en had hij een relatief stabiel inkomen.
Nog later ging hij naar Tibet, Sichuan, Yunnan. Terwijl hij reisde deed hij ervaring op, en schreef zijn emoties neer in zijn songs.
Nog eens later begon Zhao Lei aan songwedstrijden en muziekprogramma’s deel te nemen.
In 2014 deed Zhao Lei mee aan “China’s mooiste songs”en werd meteen beroemd.
Zhao Lei’s fans zijn ontelbaar.

De teksten van Zhao Lei’s songs zijn eenvoudig, oprecht, openhartig; ze hebben de smaak van het leven. Om het met een hip woord te zeggen: ze zijn “jiediqi”, no-nonsense.
In het leven is Zhao Lei zoals in zijn songs: zwijgzaam en sober.
Hier volgt de tekst van het lied waarmee Zhao Lei bekend werd: de woorden van het lied zijn zo mooi dat het lied net een gedicht is.

“Schilder”
tekst: Zhao Lei

Schilder een maneschijn op de eenzame nachthemel
Zing het lied dat ik onder de maneschijn schilderde
Verf een groot raam op het koude, ongezellige huis
En schilder dan een bed

Schilder een meisje dat me gezelschap houdt
Schilder dan een gewatteerde kanten slaapzak
Schilder dan een stoof en brandhout
We zijn geboren om samen te leven

Schilder een zwerm vogels die me omringen
Schilder dan een groene bergketen en turkooise hellingen
En daarboven stille, gelukkige en voorspoedige
Regendruppels die traag en licht over de rijstvelden vallen

Schilder een regenboog die je met je hand kan raken
Met daartussen een hemel vol sterren die ik niet zal doven
En schilder dan een eindeloos kronkelend, glibberig weggetje
Het weggetje waarvan mensen in hun dromen het einde willen halen

Schilder de serene pose van moeder
En een ruzie die je met een gom wegwist
Schilder genoeg graan voor een jaar
Zodat de mensen ontspannen en zorgeloos zijn

Ik heb geen gom om de herrie weg te wissen
Slechts een penseel dat de eenzaamheid schildert
De maan in de nachthemel zal niet meer schijnen
Er is slechts een ontroostbaar kind dat aan het zingen is
Schilder een maneschijn op de eenzame nachthemel

In het Parijse Guimetmuseum loopt een kleine maar heel interessante tentoonstelling: Alexandra David Néel, une aventurière au musée.

Alexandra David zag het licht in 1868, in het Franse Saint-Mandé. Zes jaar later ging het gezin nabij Brussel, de stad van haar moeder, wonen.

Als ze twintig is verdient ze haar brood als operazangeres, tegelijk heeft ze veel interesse voor de Oosterse cultuur. Twee jaar later wordt ze boeddhiste.
In 1904 huwt ze met Philippe Néel in Tunis, ze is dan 36.
In 1911 begint haar eerste grote reis in Azië: Indië, Sikkim, Tibet (waar ze wordt uitgezet), China,en Japan.
De jonge Aphur Yongden treedt drie jaar later bij haar in dienst.
Na een vier maanden lange reis, waarbij ze dikwijls honger lijdt en om voedsel moet bedelen, komt ze in 1924 aan in Lhasa. Ze is vermomd als bedelaarster wordt vergezeld van haar “zoon” Yongden. Een ongelooflijke overwinning voor deze 56 jarige vrouw die, na vijf mislukte pogingen en tien jaar wachten, Lhasa, de verboden stad, eindelijk betreedt…

De tentoonstelling is een evocatie van de bekende ontdekkingsreizigster die dit geheimzinnig land en zijn religie, het boeddhisme, aan het grote publiek bekend maakte.
Dankzij het Guimetmuseum vond Alexandra als jonge vrouw haar roeping; ze bleef het museum heel genegen en schonk het op het einde van haar leven schilderijen (thankas), enkele maskers voor rituele dansen, maar vooral de totaliteit van haar Tibetaanse bibliotheek.
Een deel van dat alles wordt nu, samen met mooie zwart-wit foto’s van Tibet , aan het publiek getoond. Ontroerend zijn haar dagboekjes: ze schreef haar belevenissen, haar gemoedstoestanden, haar ziektes… in een heel duidelijk schrift op in kleine, handig om mee te nemen schriftjes: echt fascinerend en boeiend om te lezen.

Deze tentoonstelling is een must voor wie houdt van Tibet en avontuur!

Alexandra David-Néel, une aventurière au musée
Musée Guimet 6, Place d’Iéna 75116 Paris
de tentoonstelling loopt nog tot 22 mei 2017

Enkele weken geleden maakte ik gebruik van een weekendje Parijs om er even in de kleurrijke Belleville, de Parijse Chinatown, rond te wandelen.

Ik had er heel graag een shaguo 砂锅, een kleipot, gekocht! Ik vond er een zonder al te veel te zoeken.

Terug thuis legde ik de pot voor gebruik 24 uur in water te weken; ik popelde om er iets in klaar te maken.
En dat werd het dan…

煲仔饭                                    Kleipot met kip en paddenstoelen

Ingrediënten

Voor de topping:

6 kippenboutjes
2 handjevol verse shiitake
1 handjevol gehydrateerd gedroogde paddenstoelen (bv.judasoren)
1 eetlepel lichte sojasaus
1 eetlepel donkere sojasaus
1 eetlepel kookwijn (Shaoxing)
2 theelepels oestersaus
1 theelepel sesamolie
1 theelepel suiker
2 afgestreken eetlepels maïszetmeel
peper, zout

Voor de rijst:

1 cup jasmijnrijst, 30’ vooraf in water geweekt en afgegoten
1 cup kippenbouillon
1 eetlepel fijngesneden gember
2 eetlepels fijngesneden lenteui
2 eetlepels arachideolie

Methode

Meng alle ingrediënten voor de topping en zet opzij
Vermeng de rijst met de bouillon en de olie in de kleipot
Verdeel de topping over de rijst
Besprenkel met de gember en de ½ van  de lenteui en leg het deksel op de kleipot
Zet eerst op zacht vuur voor 5’, nadien op matig vuur voor 5’
Zet het vuur op het zachts en kook 25’
Controleer of de kip en de rijst gaar zijn
Garneer met de rest van de lente-ui en dien op

Het was zalig lekker, en zo eenvoudig om te maken!
Heb je geen Chinese kleipot dan kan je dit receptje ook in een Dutch Oven (een cocotte) bereiden.

Man man chi! 慢慢吃

Een eerste boek schrijven en illustreren op negentigjarige leeftijd, uit liefde voor een overleden echtgenote, dit is de romantische prestatie van Rao Pingru.

我俩的故事——– 平如美棠, Ons Verhaal—–Pingru Meitang, vertaald naar het Frans als Notre Histoire, is het verhaal van (bijna) zestig liefdesjaren met de belangrijke gebeurtenissen en omwentelingen in de Chinese geschiedenis als decor.

Rao Pingru, de negentigjarige schrijver, was bijna zestig jaar gehuwd met Mao Meitang. Toen deze laatste ziek werd en aan geheugenverlies begon te lijden, begon hij te aquarelleren om met haar te kunnen communiceren en om de leuke herinneringen van hun huwelijksleven te vereeuwigen. Deze aquarellen hielpen hem in zijn rouwproces.

Zijn kleindochter postte ze op Weibo, een TV journaliste merkte ze op. Zo ontstond het boek, geïllustreerd met honderden aquarellen. Het boek verscheen in China in 2013 en had direct succes.
De Franse uitgeverij Editions du Seuil koopt de auteursrechten en publiceert “Notre Histoire”, nog vóór de Engelse, Spaanse, Italiaanse versies. Hoed af voor de vertaler, François Dubois, die aan de Universiteit van Aix-Marseille een thesis over Mo Yan aan het maken is…

Pingru en Meitang zijn beiden van gegoede afkomst en leven in het zuiden van China

(achteraan het boek is er een Chinese landkaart zodat de lezer alle plaatsen waar ze geleefd hebben, kan volgen).
Het boek leert ons het belang dat Chinezen hechten aan de familie, aan de tradities, de feesten, het leven van alledag.

De aquarellen brengen Pingru’s teksten nog meer tot leven. Vele tekeningen betreffen het eten, recepten, plaatsen waar het koppel heeft gegeten: Pingru en Meitang waren echte foodies!

We maken de laatste jaren van de Republiek China (1912-1949) mee samen met de burgeroorlog en de opkomst van het communisme…

Pingru neemt in 1940 deel aan het verzet tegen Japan. Het koppel huwt in 1948 en heeft al snel vijf kinderen.
In 1958 wordt Pingru naar een werkkamp in de provincie Anhui gestuurd. Hij zal er 22 jaar verblijven en vrouw en kinderen slechts eenmaal per jaar zien, tijdens het Chinese Nieuwjaar. Tijdens deze heel moeilijke periode zullen ze elkaar een duizendtal brieven schrijven, tot de rehabilitatie van Pingru…

Het boek is vrij van politiek commentaar: de schrijver vermeldt slechts eenmaal dat zijn familie tot “een slechte klasse” behoort en schrijft dat hij naar een  werkkamp in Anhui wordt gestuurd. Dit is geen censuur noch autocensuur: Pingru hecht slechts belang aan de mooie kanten van zijn leven en vindt dat China’s politieke turbulenties de grootheid van China niet in de schaduw mogen brengen…

Notre Histoire Pingru et Meitang
Rao Pingru
Seuil, januari 2017
ISBN 978-2-02-133286-5

San Bei Ji is een kipgerechtje dat ik in Beijing leerde kennen. Het is heel eenvoudig klaar te maken en smaakt…heerlijk!

San Bei Ji, letterlijk drie cup kip, is een traditioneel gerecht uit Taiwan.
Kippenboutjes worden zacht gegaard in een mengsel van soyasaus, kookwijn en sesamolie, van elk één cup, vandaar de naam.

Ingrediënten (2personen)

750 gr kippenbouten, gehalveerd
¼ cup lichte soyasaus
¼ cup kookwijn
¼ cup sesamolie
een tiental fijngesneden gemberplakjes
een bos Thaïse basilicum
arachideolie

Methode

1. Leg de kipstukken in een pan, vul de pan met water tot alle stukjes bedekt zijn.
2. 
   Breng traag aan de kook en schuim af; laat 10’ sudderen.
   Giet de kip in een vergiet en spoel met koud water.
3. 
4. Verhit arachideolie in een wok, voeg gember toe en sauteer een minuutje.
   Voeg de drooggedepte kippenboutjes in de wok en sauteer 1’ op hoog vuur.
   Voeg 1 eetlepel kookwijn en 1eetlepel soyasaus hieraan toe en sauteer 2’ tot de kip mooi bruin is.
5. Breng de inhoud van de wok in een slow cooker over samen met de rest van de kookwijn, de soyasaus en de sesamolie.
6. Gaar de kip op slow cook gedurende een half uurtje tot de saus ingekookt is.

Voeg de basilicum toe, roer om, en dien op met jasmijnrijst.

Ik ontmoette de schrijver A Yi reeds twee maal, telkens in Bejing, telkens tijdens het Bookworm Literary Festival.

De tweede keer was vorig jaar; vol enthousiasme kocht ik toen zijn net naar het Engels vertaalde roman: A Perfect Crime.

A Yi is een speciale figuur. Introvert, nederig en wat afstandelijk.
A Yi (echte naam Ai Guozhu) werd in 1976 geboren. Hij werkte als politie officier, later als uitgever. Zijn droom was schrijver te worden. Hij startte daarmee toen hij 32 jaar was.
Op zijn blog postte hij korte verhalen. Zijn eerste collectie kortverhalen, Grey Stories, werd in 2008 uitgegeven. Daarop volgde The Bird Saw Me, een andere reeks kortverhalen in 2010 gepubliceerd.
In die kortverhalen ontwikkelde hij zijn bizarre literaire stijl en zijn onsentimentele kijk op de wereld.
Daarop volgden nog andere werken als Guaren en  Now, What shall I Do Next?
A Yi is heel populair in een selecte groep lezers en schrijvers maar hij heeft nog geen wijder lezerspubliek, dit is heel waarschijnlijk te wijten aan de darkness van zijn onderwerpen…

A Perfect Crime is zijn eerste boek dat naar het Engels vertaald is.

Op een gewone dag in een provinciestad in China, doet een zich vervelende hogeschool student zijn dagelijkse bezigheden. Maar tegelijk plant hij een moord, een onmeedogende moord: die op zijn ‘enige vriend’, een getalenteerde violiste. Hij lokt haar naar de flat die hij deelt met zijn tante, wurgt haar, steekt haar lichaam in de wasmachine en ontvlucht de stad. Begint dan een gevaarlijk kat- en muisspel…

A Perfect Crime is een visie op China’s hart van de duisternis (waarbij de wanhoop een rurale arme als het hoofdpersonage in zijn val weet te lokken). Tegelijk is het ook een briljante excursie in het claustrofobe rijk van de klassieke horror en suspense.
A Yi onthult, met uitzonderlijke tonale controle, de psychologische achtergrond die het ons mogelijk maakt deze gewelddadige akt zin te geven. De moord is slechts begaan als een intellectuele uitdaging om de dagelijkse verveling te verlichten.

Met deze roman maakt A Yi zijn lezers vertrouwd met een, voor de Westerse lezer, onbekend China.

A Perfect Crime
A Yi
Vertaald door Anna Holmwood
Oneworld Publications, 2015
ISBN 978-1-78074-705-7

Eat Drink Man Woman, in ‘t Chinees 饮食男女, is de titel van de prachtige Taiwanese film van Ang Lee die in 1994 uitkwam. Een ode aan het lekkere eten en aan de familie. Een film die een groot succes kende.

饮食男女 is ook de Chinese naam van een eettent in het 10° arrondissement van Parijs. In het Frans heet het “La Taverne de Zhao”. Het is een pretentieloos restaurantje dat zijn klanten wil inwijden in de streetfood van Xi’an, de vroegere hoofdstad van China, gelegen in de provincie Shaanxi.
Mijn Chinese vriendin Zhou Zhou die in Beijing woont en heel selectief is als het op eten en resto’s aankomt, zweert bij de xiaochi 小吃, de snacks, van Xi’an.
Een goede reden dus om er te lunchen tijdens een tripje naar Parijs.
Dit deden we dit weekend en we waren…in de wolken. Een échte Chinees die geen toegevingen doet aan de westerse smaak; een Chinees die didao 地道ofte pure, typische gerechten serveert is zo zeldzaam!

We kwamen aan en werden vriendelijk verwelkomd door jonge Chinezen die nog hun moedertaal kenden.
Onze keuze viel op drie typische gerechtjes: liangpi, chinese hamburgers en een potgerecht.
Liangpi 凉皮 zijn ietwat doorschijnende noedels die koud als salade worden geserveerd. Ze krijgen een topping van fijn gesneden komkommer en worden met een pikante of een sesamsaus op smaak gebracht. We kozen voor het laatste en vochten bijna om het laatste sliertje!

De Chinese hamburger of roujiamo 肉夹馍 is een zalig broodje uit Baiji met een vulling van in draden getrokken varkensvlees. Ook dat was heerlijk van smaak en sappig. We bestelden zelfs een tweede portie…

Ons potgerecht shaguo 砂锅 bestond uit een soep met rijstnoedels, gedroogde tofusliertjes en heel veel groenten. Het was piping hot!!! Een heerlijke gezonde winterschotel.

Buiten deze drie specialiteiten serveert men er ook meer algemeen traditionele gerechtjes.

Het publiek bestond uit Fransen maar ook veel Chinezen, altijd een goed teken.
Dit eettentje is een must als je op zoek bent naar typische Chinese gerechten in Parijs.

La Taverne de Zhao
49, rue des Vinaigriers
75010 Paris

In China bloeit niet alleen de economie, ook de Chinese woordenschat groeit gestaag. Nieuwe woorden ontstaan op het internet en maken van het Chinees een nóg bloemrijkere taal.

Een van die nieuwe woorden is: Shenshou Dang 伸手党 iemand die, in plaats van zelf dingen op te zoeken, de anderen lastig valt door hen te vragen het voor hem te doen.

Een voorbeeld: A. “Wat betekent ‘aforisme’?”.
B. “Komaan, zoek het op, het is moeilijk uit te leggen”.
A. “Zoek het voor mij op”.
B. “Wat ben je een shenshou dang”.

Het woord shenshou dang heeft zijn ontstaan te danken aan de website lmgtfy.com (let me Google that for you). Deze site werd ontworpen voor mensen die dikwijls gesolliciteerd worden om voor anderen iets op te zoeken zoals restaurantadressen, openingstijden van een winkel en noem maar op.
Hoe ga je te werk? Op de website lmgtfy typ of copieer je de vraag in het zoekvenster. Vervolgens komt een link op het scherm die kan gedeeld worden met de persoon voor wie je opzoekt. Klaar is Kees!

De letterlijke vertaling van shenshou dang is: ‘aanhanger van handen uitstrekken’. Deze mensen vragen naar hand-outs in plaats van voor zichzelf te werken. Zijn ze dan lui of technisch deficiënt? Zijn ze arrogant of manipulatief? Hoe dan ook, je denkt “ik ben een gedienstig mens” en je gaat erop in. Je bent de enabler, degene die dit in staat stelt, die dit mogelijk maakt.

Maar de meest verschrikkelijke shenshou dang is hij of zij die niet alleen weigert op internet te gaan maar ook weigert zijn/haar hersenen te gebruiken. Hij/zij vraagt je: “Hoe kan ik Chinees leren?”. Je geeft hem/haar tal van leermethodes en tips. Maar na enige tijd moet je horen dat al je raadgevingen niets hebben opgeleverd want…hij/zij kan nog steeds geen Chinees spreken!!!