Siheyuan (3)
紫禁城 Zijincheng
De Purperen Verboden Stad
紫禁城, de Purperen Verboden Stad, is de meest spectaculaire siheyuan van China. Ze werd gedurende vier eeuwen door 24 opeenvolgende keizers van de Qing en de Mingdynastie bewoond. Dat het keizerlijk paleis nu nog bestaat, is een uitzondering in de Chinese geschiedenis omdat, bij elke verandering van dynastie, de hoofdstad verandert en het paleis, aan zijn lot overgelaten, langzamerhand in verval geraakt.
Rond de wisseling van de 12° naar de 13° eeuw werd China voor het eerst bestuurd door een niet-Chinese dynastie: de Mongoolse Yuandynastie (1271-1368). Een barbaar zat op de troon van de Zoon des Hemel: een zware vernedering die zich geen tweede maal mocht voordoen.
Nadat een opstand de Yuandynastie ten val had gebracht en de Mongolen in 1368 terug naar hun steppes had verjaagd kwam de nieuwe, Chinese, Mingdynastie(1368-1644 ) op de troon. De derde Mingkeizer, 永乐Yongle (1402-1424), wou het machtscentrum van het zuidelijke Nanjing naar het noorden te verplaatsen om een eventuele nieuwe barbaarse invasie uit het noorden te voorkomen. De nieuwe hoofdstad zou Beijing worden en daar moest een grandioos paleis komen dat symbool zou staan voor de keizerlijke macht: de Purperen Verboden Stad, of eenvoudiger,Gugong故宫 zoals men het in Beijing noemt. Het paleis werd in 14 jaar gebouwd. Het zou zo groot worden als een echte stad. De architecten volgden daarbij de tweeduizend jaar oude architecturale voorschriften van de Li Ji, het oude Boek der Riten. Volgens deze voorschriften werd het paleis in twee helften verdeeld: het eerste, zuidelijke yangdeel , zou de audiëntiezalen huisvesten en alles wat officieel is. Het tweede, noordelijke yingdeel zou voorbehouden zijn aan de private leefgedeelten. De vooroudercultus zou ten oosten plaatsgrijpen, de cultus van de aarde ten westen.
Vanwaar komt de naam 紫禁城 Zijincheng？
城: cheng, stad, wijst op de uitgestrektheid van het paleis: 72 ha, bijna het dubbele van de Vaticaanstad.
紫: zi, purper: het paleis staat in verbinding met de Purperen Ster, de ster waarrond de bewegingen van de hemel geordend worden. In het westen heet die ster de Poolster.
禁: jin, verboden, omdat het paleis waarschijnlijk wel het meest ontoegankelijke paleis ooit was: het was het gewone volk zelfs niet toegestaan ernaar te kijken.
Het bouwen van het paleis bestond uit twee fasen
Een 1° fase waarbij al het materiaal werd klaargemaakt, vergaard en tot in de hoofdstad gebracht: deze fase zou 10 jaar in beslag nemen. Dit is gemakkelijk te begrijpen als men weet uit welk materiaal dit paleis moest vervaardigd worden.
1) steunpilaren en balken waren steeds volledige boomstammen, meestal ceder afkomstig uit de 2.000 km verwijderde provincie Sichuan of uit Yunnan dat nog verder verwijderd ligt van de hoofdstad
2) bakstenen waarvan 10 miljoen werden gemaakt, in 384 speciale ovens in de provincie Shandong
3) plaveisel was gemaakt van vierkante verniste pannen vervaardigd in Suzhou (Zuid-China)
4) gele dakpannen, gevernist in de westelijke heuvels van Beijing. De pannen kregen hun ultieme vernislaag in een fabriek die haar naam gelaten heeft aan het antiquairdistrict Liulichang
Na die eerste fase volgde de bouwfase die 4 jaar zou duren.
Wandeling door de Purperen Verboden Stad
Je betreedt het paleis via de zuidelijke poort,午门 Wumen. Dan loop je over de金水河 jinshuihe, de Gouden Rivier. Dit is een kanaaltje dat voor het paleis loopt: een ultieme bescherming van het paleis. Niet één maar vijf witte marmeren bruggetjes-zij symboliseren de vijf elementen van de Chinese cosmogonie of ook nog de vijf confucianistische deugden-leiden je naar de Poort van de Opperste Harmonie 太和门,Taihemen. Links en rechts van de poort waken twee bronzen leeuwen, die eerder op “hond-leeuwen” lijken.
Volgen dan de drie yangpaleizen: 太和殿 Taihedian, 中和殿Zhonghedian en保和殿 Baohedian: alle zijn gemakkelijk terug te vinden want hun naam staat telkens gecalligrafieerd in gouden letters op een blauw bord.
We geraken er via een heel grote binnenplaats. De tingyuan, hoofdtuin van een “gewone” courtyard heet hier 外朝 waichao (wai: buiten, chao: refereert naar keizerlijk hof), de grootste open ruimte van de Verboden Stad. Ze geeft een indruk van plechtigheid. Achttien reukvaten, groter dan menshoogte brandden er wierookbroden en sandalhout. Zuilen met draakmotieven staan symbool voor de keizer. Er zijn niet minder dan 12 654 draakmotieven te vinden in het paleis.
Twee beelden van allegorische dieren, een schildpad en een kraanvogel, symboliseren lang leven.
Het eerste paleis,太和殿Taihedian, Hal van de Opperste Harmonie, is de meest zuidelijke en heeft de meeste yang. Het is het grootste gebouw want het is de troonzaal; het drukt de keizerlijke macht uit. Er zijn geen ramen, er komt genoeg licht binnen via de grote poort en de Zoon des Hemels hoeft niet van buiten gezien te worden.
Heel specifiek zijn de eigenaardige, geverniste terracotta chimaeren die in een rij op het uiteinde van elke dakrib prijken. Hun naam is kuilongzi , het zijn denkbeeldige dieren die niet een versierende functie hebben noch waterspuwers zijn en zeker niet, zoals je soms kan lezen: “dierenbeelden die de Chinese horoscoop vormen”. De beeldjes hebben als doel het gebouw te beschermen tegen onheil. Je vindt ze ook terug op andere voorname gebouwen in Beijing. Hoe belangrijker het gebouw, hoe groter het aantal kuilongzi .Ze zijn altijd opgesteld achter elkaar. Ze worden voorafgegaan door prins Min gezeten op een soort dikke kip en ze worden gevolgd door een drakenkop met half geopende bek. Ze zijn altijd in onpaar aantal, tussen één en negen naargelang de rituele belangrijkheid van het gebouw. Uitzondering wordt gemaakt voor de Taihedian die tien kuilongzi telt. Tien is het grootste Chinese getal dat met één karakter wordt geschreven en bijgevolg embleem van voorspoed.
Taihedian, met zijn 2 300m2 oppervlakte, is het grootste gebouw van keizerlijk China.
中和殿Zhonghedian, Hal van de bereikte Harmonie, is het tweede paleis: met zijn 7 kuilongzi is het het geometrisch centrum van de Purperen Verboden Stad. Het is het kleinste van de drie paleizen maar het is heel belangrijk om volgende reden: het heeft hetzelfde siertorentje als de Tempel van de Hemel (gelegen ten zuiden van de Verboden Stad)en benadrukt daarmee de relatie die de keizer met de Hemel onderhield. Daar verbond de keizer de Hemel en de Aarde, de ruimte en de tijd. Daar werd bij overgang van oud naar nieuw, de keizerlijke ploeg en de maatbeker voor het graan aan de heerser overhandigd: zo zou de Zoon des Hemels de eerste ploegvoor trekken.
Het laatstepaleis,保和殿Baohedian, Hal van de Behouden Harmonie, met zijn 9 kuilongzi, is de meest noordelijke dus meest yin van de yangpaleizen. Het is de banketzaal maar ook de zaal waar de ultieme proef van de keizerlijke examens werd afgenomen.
In mijn volgende blog bespreek ik het noordelijke, yinggedeelte van de Purperen Verboden Stad.
