In het midden van de jaren 1860 was het bestaande spoorwegnetwerk in de VS beperkt tot de oostelijke helft ervan (zie kaart). Het duurde toen ongeveer zes maanden om van de Mid-West naar de westelijke kust te reizen. Daarom besloot President Lincoln een spoorweg te laten bouwen die de expeditie tot slechts één week zou beperken. Dat was tijdens de Secessie oorlog (1861-1865).

Twee spoorwegmaatschappijen waren in de run: de Central Pacific Railroad Company bouwde in het westelijk deel vanuit Sacramento (zie blauwe peil op de kaart), de Union Pacific Railroad Company in het oostelijk deel vanuit Omaha (zie rode peil op de kaart). Het was een race tussen de twee om zoveel mogelijk spoorlijn te leggen. Daarvoor waren veel arbeiders nodig. De Central Pacific Railroad Company gebruikte hiervoor de hulp van Chinese immigranten.

De meesten onder hen kwamen uit de zuidelijke provincie Guangdong. Oorlogen, hongersnood, werkloosheid teisterden de provincie midden de jaren 1800. De Golden Rush naar Californië evenals werkgelegenheid in mijnen en boerderijen in Zuid-Amerika dreef vele Chinezen de Stille Oceaan over te steken. Velen onder hen vonden werk in de westelijke Railroad Company die op haar beurt steeds meer een beroep ging doen op Chinese immigranten en zelfs rekruteerde in China. Dat was de situatie in 1865. Overvolle boten migranten brachten de inwijkelingen naar de VS waar ze heel hard zouden gaan werken om geld naar hun families te sturen. Uiteindelijk werkten 15.000 Chinezen aan de constructie van de spoorweg.

Ze werkten er in de extreme condities: extreme hitte in de zomer, sneeuwstormen in de winter waarbij onverwachte ijslawines hele kampen Chinese arbeiders onder het ijs bedolfden. Ook het verplicht gebruik van nitroglycerine bij de bouw van de spoorweg maakte wekelijks vele slachtoffers…

Naast het uitbuiten van de Chinezen had de constructie van de ‘Railroad’ een andere donkere kant. De Lakota, Shoshone en Cheyenne stammen vochten om hun volk te beschermen tegen die spoorwegbouwers die hun territorium binnendrongen. Het kappen van bomen, het opblazen van bergen, en vooral de vernietiging van het wildleven met het uitroeien van de bizons, had negatieve weerslag op de volksstammen van de Great Plains die afhingen van de bizons voor hun voedsel, kledij en onderdak.

De Chinese arbeiders bewezen hun bazen dat ze harde werkers waren en dat ze zelfs meer konden doen dan van hen werd verwacht. Maar dat bespaarde hen geen discriminatie, zowel van hun bazen als van hun ‘blanke’ medearbeiders.
Hoewel ze langere uren klopten en gevaarlijker werk deden, werden ze minder betaald dan de ‘blanken’.

Op 10 mei 1869 hadden de werkers van de Central Pacific 460 kilometer spoorweg door de Sierra Nevada en de Great Basin Desert aangelegd. Ze groeven 15 tunnels. De werkers van de Union Pacific legden 724 kilometer aan, door de Rocky Mountains en de Great Plains. Beide partijen ontmoeten elkaar met een grote ceremonie op Promontory Summit (Utah), de Golden Spike Ceremony,  , waarbij de laatste nagel…van goud was. Dit was het einde van een negen jaar lang durend project.

Wat deden deze Chinese arbeiders nadien? Velen onder hen bleven in de VS spoorwegen aanleggen, anderen werkten in de landbouw of openden een winkel. Maar naarmate ze een nieuw leven begonnen in de VS nam de discriminatie tegenover hen toe.
In 1882 kwam de Chinese Exclusion Act, een wet die Chinese immigranten verbood de VS binnen te treden. Deze wet werd pas 61 jaar later afgeschaft maar blijft nog vandaag een zwart punt in de geschiedenis van de ‘Chinese Amerikanen’.

Yung Wing 容闳 (1828-1912) was de eerste Chinees die zijn diploma buiten China behaalde.

Hij werd geboren in een arme familie in Nanping, Guangdong. Hij liep school bij missionarissen waar hij Engels leerde en kennis maakte met Engelsen en Amerikanen. Toen Yung Wing negentien was, keerde de directeur van zijn school, dominee Brown, terug naar de VS en nam drie leerlingen met zich mee naar Massachusetts, waaronder Yung Wing. Hij leefde er in de familie van Brown. Op college blonk hij uit in de Engelse taal en het schrijven van essays…

In 1852 kreeg Yung Wing de Amerikaanse nationaliteit. Vier jaar later huwde hij met Mary Louise Kellogg. Ze kregen twee zonen.

De confrontatie met het Westen had Yung Wing bewust gemaakt van de problemen die China moest trotseren. Hij wou iets voor zijn vaderland doen…
Na het behalen van zijn diploma in 1854 kon hij in Yale blijven maar hij verkoos terug te keren naar China waar hij eerst werkte als theehandelaar, nadien als vertaler. Gedurende heel die tijd broeide bij hem een idee: het stichten van de Chinese Educational Mission (CEM) (zie vorige blog).

De jonge Chinezen die in het kader van de CEM naar de VS mochten komen, moesten er wetenschap en technologie studeren, in die tijd onbestaande in China. Ze leefden in Connecticut, in warme families die vriendelijk voor hen waren. Maar, wegens hun lange vlechten, opgelegd door de Chinese regering, werden ze eenmaal buitenshuis uitgelachen voor ‘Chinese meisjes’. Yung Wing bekwam van de Chinese regering dat de jongens Westerse kledij mochten dragen en hun haar kort mochten laten knippen. Yung Wing was trots op de jongens van de CEM.

In 1881 startte in de VS een immigratiebeperking en enkele jongens werden zelfs uit de school gezet door anti-Chinese activisten. Dit was het einde van de CEM, na amper negen jaar.

Yung Wing reisde dikwijls tussen de VS en China. Toen zijn vrouw stierf in 1886, keerde Yung Wing terug naar de VS en zorgde er voor zijn zonen.

In deze tijd had de Chinese Exclusion Act van 1882, die Chinese arbeiders tien jaar lang toegang tot de VS verbood,  zoveel veranderd dat het Yung Wing en andere Chinezen bijna onmogelijk werd in de VS te verblijven. In 1898 werd hem zijn Amerikaans burgerschap afgenomen zodat hij illegaal de VS moest binnentreden om zijn zonen te zien.

Op het einde van zijn leven bleef Yung Wing China behartigen. In 1912, bij de stichting van de Republiek China, nodigde Sun Yat-sen hem uit om deel uit te maken van de nieuwe regering. Hij wees de uitnodiging af. Hij stierf hetzelfde jaar.

Yung Wing gaf zijn gedachtengoed door via de studenten van CEM en zijn zonen die veel verwezenlijkten voor hun vaderland.
Later eerde Yale University hem met een standbeeld voor de Sterling Memorial Library.