“I looked into that still, awful face, into those unnatural green eyes.” Dit is de zin onderaan een tekening van de duivelse Fu Manchu op de linkerpagina van het eerste hoofdstuk ‘The Traveler from Tibet’ van Sax Rohmers boek ‘The Hand of Fu Manchu’.

“Wie is daar?” riep ik scherp.
Ik draaide me om en keek de kamer door. Het raam was wijd open toen ik binnenkwam, en een flauwe mist die het licht van de lamp verhulde, hing in het appartement. Ik keek aandachtig naar de gesloten deur en verwachtte elk moment de knop te zien draaien. Maar er gebeurde niets.
Dit zijn de eerste zinnen van het verhaal dat zich in Londen afspeelt, jaren 1920.
Ik denk meteen aan Sherlock Holmes. Maar hier heet het personage Nayland Smith, agent van Scotland Yard. Zou er soms ook een Dr. Watson zijn? Inderdaad, hij heet Dr. Petrie. Smith heeft Dr. Petrie uit Egypte naar Londen teruggeroepen. Beiden hebben instructies gekregen in The New Louvre Hotel in te trekken. Reden daarvan is Sir Gregory Hale die vermoedelijk het slachtoffer werd van Fu Manchu. Hale was, na zijn aanstelling in Peking, op een privé expeditie naar de Mongoolse grens gegaan met de intentie een plek in de Gobi-woestijn te bezoeken. Op het moment dat hij de grens tussen China en Mongolië overstak, verdween hij bijna zes maanden om plotseling weer op te duiken in Londen en zich in The New Louvre terug te trekken. Hij weigerde er alle bezoekers…
Wanneer de butler van Hale Smith en Petrie in paniek komt halen en hen naar zijn meester Hale brengt, treffen ze een uitgemergelde, kronkelende man aan wiens ogen afschuwelijk van links naar rechts rollen en uit hun kassen lijken te springen. Hale blaast zijn laatste adem uit. Op de lakens liggen bloemblaadjes, vergiftigde bloemblaadjes die, bij inademing, het zenuwstelsel van het slachtoffer lamleggen en hem zullen doen sterven in vreselijke pijnen. Tenzij hij “Sâkya Mûni” prevelt. Achter dit alles schuilt vast de hand van Fu Manchu…

The Hand of Fu Manchu is het derde boek in de reeks van elf waar racisme en wreedheid nog niet zo aanwezig zijn.
Aan de kwelzuchtigen raad ik een later boek aan: ‘The Mask of Fu Manchu’, naar het Frans vertaald als ‘La Maison des Supplices’.

The Hand of Fu Manchu
Sax Rohmer
Titan Books

Onlangs zag ik op You Tube een Chinese video podcast met als thema: waarom is een dubbele ooglidcorrectie zo populair in Oost-Azië?
De podcast startte met een interview van een naar de Verenigde Staten uitgeweken jonge Koreaanse vrouw die deze operatie had laten uitvoeren. Op de vraag “waarom?”, gaf ze verscheidene antwoorden. Maar de interviewer had daar een andere mening over: door die operatie zag ze er niet meer Aziatisch uit. Ze kon gerust doorgaan voor een Amerikaanse.
Chinezen en andere Aziaten waren (en zijn vaak nog) voorwerp van discriminatie.
Lao She (1899-1966) schreef er een heel humoristische roman over: Mr Ma and Son. Een vader en zijn zoon gaan in de jaren 1920 naar Londen om er de antiekwinkel van vaders overleden broer over te nemen. Daar hebben die ‘duivels met gele gezichten’ het imago van opiumrokers, van wapenhandelaars die de slachtoffers die ze hebben gedood onder hun bed verstoppen en van vrouwenverkrachters zonder onderscheid van leeftijd.

Westerlingen zijn bang voor dat ‘Gele Gevaar’ en het demonisch personage Fu Manchu zou hierbij een belangrijke rol hebben gespeeld.

Doctor Fu Manchu 傅满洲 is een fictief personage, uitgevonden door de schrijver Sax Rohmer in 1912. Fu Manchu, Chinees genie van het kwaad, heeft veel bijgedragen tot de verspreiding van dit literair stereotype dat in het Westen gelinkt werd aan het ‘Gele Gevaar’.

De geestelijke vader van Fu Manchu is de Engelse schrijver Arthur Henri Sarsfield Ward, beter bekend onder de naam Sax Rohmer. Hij schreef dertien Fu Manchu romans en vier Fu Manchu novellen.
Oorspronkelijk wordt Rohmers held niet duidelijk als Chinees gedefinieerd. Hij wordt beschreven als ‘groot, mager, katachtig met het gezicht van Satan, een kaal hoofd en magnetische spleetogen, groen als die van katten in het donker. Rohmer legt de nadruk op die ogen die als door een sluier bedekt zijn en niets menselijks hebben. Het is pas met de vroege filmadaptaties dat Fu Manchu duidelijk een Chinees is geworden.
Fu Manchu wordt aldus een synthese van de demonische Chinees: zijn wreedheid wordt aangescherpt door de verfijndheid van de manier waarop hij zijn slachtoffers vermoordt.
Hoe dat gebeurt lezen jullie in mijn volgende blog, The Hand of Fu Manchu.