Hutongs (2)
胡同

Reeds van bij de oprichting van de Volksrepubliek China (1949) oordeelde het bestuur van de stadsplanning dat de historische stad niet kon voorzien in de noden van een metropool van de twintigste eeuw. Daarbij kwam dat de Communistische Partij de ontwikkeling van het land wilde bespoedigen en dus nadruk legde op productie en dus op vlotter en sneller transport.

Mao Zedong wou een nieuwe stad bouwen op het oude Beijing. De wallen van de Verboden Stad werden behouden maar de historische stadsmuren werden in de jaren 1950 vernield om plaats te maken voor de eerste ring rond de stad (deze ring wordt 2° ring genoemd, de wallen van de Verboden Stad worden beschouwd als “1° ring”). Vooraanstaande architecten uit die tijd hielden een betoog dat het beeld van de oude stad moest bewaard blijven als een schat die de weerspiegeling zou zijn van de waarden van het oude China. Het nieuw administratief centrum moest ten westen van de stad worden gebouwd maar hun betoog werd weerlegd.Zo werd Chang’an Avenue verbreed om transport van goederen en ruw materiaal te vergemakkelijken.

Een ander negatief gevolg van Mao’s urbanisatieplannen was dat de Partij zo gefocused raakte op een snelle industrialisatie dat er geen aandacht werd geschonken aan het probleem van de huisvesting. Met als konsekwentie dat,door de snelle groei van de bevolking en de toeloop naar de hoofdstad, dit probleem steeds maar toenam en de courtyards door steeds meer gezinnen werden bewoond.

Tijdens de Culturele Revolutie werd de hoofdstad daarbij nog overspoeld door de mingong, plattelandbewoners die als heel goedkope werkkrachten in de bouwsector werden gerecruteerd. Deze mingong bouwden informele barakken in de binnenkoeren van de courtyards wat een overpopulatie aldaar en in de hutongs met zich meebracht en leidde tot gebrek aan ventilatie en zonlicht.

Het slopen van hele hutongwijken en hun courtyards werd dus noodzakelijk in de strijd tegen verkeerscongestie en ter herstel van hygiëne (lopend water, goede ventilatie, zonlicht).
Voor veel vastgoedmakelaars en investeerders was en is nog altijd “de sanering van de hutongs” synoniem van “goudmijn”.

Er worden steeds nog hutongwijken afgebroken om aan de bevolking en aan de wereld een modern beeld van de stad te geven: in het kader van de Olympische Spelen van 2008 werden de hutongs gelegen voor Qianmen onverbiddelijk gesloopt. Olivier Meys, een Belgische cineast die nu in Beijing woont, maakte een prachtige documentaire film in de hutongs van Qianmen (Qianmenqian 前门前). De verdwijning van de historische hutongs en de verplichte verhuizing van vele bejaarde bewoners laten de kijker niet onberoerd.

Op de plaats van de vroegere hutongwijk is er nu een brede straat “à l’ancienne” aangelegd. Toeristen worden er met een tremmetje onder belgerinkel van het ene eind naar het andere eind van de straat gereden. Disneyland in Beijing!
Onder druk van verschillende instanties heeft het stadsbestuur besloten bepaalde hutongwijken te beschermen. Ze zouden dus moeten kunnen voortbestaan, mits bepaalde renovaties…

Hutongs (1)
胡同

“ In Beijing zijn er niet minder dan 3,600 grote hutongs maar de kleine hutongs zijn zo talrijk als de haren van een os” is een oud Chinees gezegde. Die oude, nauwe straatjes zijn niet weg te denken uit het Pekinese landschap, ze zijn hét symbool van China’s hoofdstad.

De term hutong vond ingang na de verovering van China door de Mongolen tijdens de Yuandynastie (1271-1368), toen Beijing de hoofdstad werd maar de naam Dadu 大都 droeg, de Grote Hoofdstad. Hutong is afgeleid van het Mongoolse woord hottog, waterbron. Deze gegraven bron vormde het centrum van een nieuwe woongemeenschap. De term hutong verwijst zowel naar een nauwe straat als naar een buurt.

De hutongs stralen enorm veel charme uit. Het is er rumoerig want de populatie leeft er als het ware op straat. In de steegjes rond Sihuan Market 四环市场 (gelegen in Xichengqu 西城区) kan je van alles kopen maar natuurlijk hoofdzakelijk voedingswaren als eieren van verschillende vogels, levende vissen, schildpadjes, gestoomde broodjes…teveel om op te noemen. Je voelt een echte solidariteit tussen de mensen met een oprechte interesse voor ‘de ander’.

De straatnamen zijn soms grappig, soms hebben ze een historische achtergrond.
Bijvoorbeeld een van de oudste hutongs heet Sanmiao Street 三庙街, de straat met de drie tempels en werd aangelegd in de Tangdynastie (618-907). Toen heette hij Zijinsi Street 紫金寺街 Purpergouden tempel Street naar de enige tempel die er toen stond. Gedurende de Qingdynastie (1644-1911) kwamen er twee andere tempels bij en veranderde de naam in Sanmiao Street.

In de Mingdynastie (1368-1644) was het centrum van Beijing de Verboden Stad, die op haar beurt omringd werd door de Binnenstad en de Buitenstad. De sociale stand bepaalde hoe dicht men bij het centrum mocht wonen. De adel leefde ten oosten en ten westen van het keizerlijk paleis in prachtige courtyards die met elkaar verbonden waren tot ordelijke hutongs. Ten noorden en ten zuiden van het keizerlijk paleis leefden de niet-adellijken, de handelaars, de ambachtslui en het werkvolk. Hun courtyards waren kleiner en lagen in nauwere hutongs.
In het oude China fungeerde een hutong als de laagste entiteit van de geografische administratie, het paifangsysteem 牌坊. De grootste divisie in de stad heette fang 坊 en was omgeven door muren en poorten die ’s nachts werden bewaakt. Elke fang werd onderverdeeld in verscheidene pai 牌, men zou kunnen zeggen een buurt. Elke pai bestond uit verschillende hutongs. In de Mingdynastie was Beijing verdeeld in 36 fangs.

Om redenen van snel transport en commerciële activiteiten waren de hutongs 4 meter breed, ze liepen van oost naar west. De hutongs verdeelden de stad alzo in smalle strepen van 100 meter breed. Deze strepen werden in hun lengte onderverdeeld in loten van 100 meter, telkens bewoond door een familie. Dat was de regel, maar later werden die loten (van 100 op 100 meter) onderverdeeld in nog smallere loten.