Het jaar van het Paard

Het paard in de Chinese cultuur

Op 31 januari vieren de Chinezen hun traditionele nieuwjaar. Op die dag eindigt het jaar van de slang en begint het jaar van het paard.

Paarden hebben altijd een grote rol gespeeld in de Chinese geschiedenis. Zonder paarden zouden  de Chinezen  nooit zo’n groot territorium hebben kunnen veroveren en administreren. De keizerlijke edicten werden door paarden van de ene regio naar de andere regio gebracht om er te worden voorgelezen of op een publieke plaats te worden opgehangen.

De cultus van de Chinezen voor hun paarden blijkt duidelijk uit opgravingen: vanaf de 4° eeuw v.chr  vindt men in de koninklijke graven afbeeldingen van paarden als machtssymbool.
 

De aristocratie wendde ook paarden aan voor vermaak, zoals jacht en polospel. De rijkdom werd bepaald door het aantal paarden dat de rijkoets van de heer vooruittrok.
De lagere klassen mochten geen paarden berijden.

Het paard is in de schilderkunst en de keramiekkunst alom vertegenwoordigd.
De prachtigste paardenportretten dateren uit de periode van de Tangdynastie (618-907).
Night-Shining White was de naam van een paard met een heel gespierde borstkas. Het ontleende zijn naam aan zijn glinsterende maanwitte vacht. Het was het favoriete paard van keizer Xuanzong, de machtigste keizer van de Tangdynastie.


Night-Shining White poseerde voor zijn portret tussen 740 en 756. Het werd dikwijls door Han Gan, de beroemde paardenschilder die werkzaam was aan het hof van keizer Xuanzong, geschilderd. Maar het werd ook door andere Tang schilders ‘geportretteerd’ en tegelijk bezongen door de beste hofdichter van de Tangdynastie, Du Fu.
In  de Tangdynastie krijgt het paard zijn adelbrief: de keizers stellen selectieve programma’s op punt om volbloed paarden te kweken en alzo hun paardenstapel te verbeteren.


 
In diezelfde periode werden tegelijk de mooiste keizerlijke sancai paarden vervaardigd: dit zijn keramieken beelden in de kleuren rood,groen en okergeel.

Paarden, die weleens met draken werden geassocieerd, speelden al heel vroeg in op de verbeelding van de Chinezen.
Ze hadden niet alleen een artistieke en  mythische rol. Ze waren ook onmisbaar op militair gebied:  China werd constant bedreigd door de barbaren uit Noord- en Centraal Azië die uitblonken door hun paardrijkunst en door hun kleine en heel snelle paarden (Dzengis Kahn zou uiteindelijk dan toch China veroveren en in 1279 de Mongoolse Yuandynastie stichten (1279-1368)).
En laten we niet vergeten dat paarden ook een belangrijke rol speelden voor de handel langs de zijderoute.

De laatste jaren gaan rijke Chinezen zich opnieuw interesseren voor dit dier. China telt ongeveer 500 paardencentra. Paardrijden en paardenkoersen zijn trendy, vooral in Shanghai en Tianjin.
Chinese en Mongoolse paarden zijn te klein voor competitie. Daartoe worden meestal kruisingen met Argentijnse, Arabische en Franse paarden aangewend.

Het paard heeft altijd deel uit gemaakt van de grote projecten  van de mens, maar in China heeft het blijkbaar een complexer  rol gespeeld dan waar ook.
 Het jaar dat op 31 januari start zal een vrolijk lentefeest kennen dat in het teken van het paard een jaar succes belooft:

春节快乐

马到成功