Een, twee, drie tussendoortjes…

Xiaochi: Chinese snacks 小吃

In China betekent het woord xiaochi : “kleine,  goedkope gerechtjes”.
Je vindt ze terug op de menukaart van elk restaurant maar je kan ze ook verorberen in specifieke eethuisjes met jarenlange faam, laozihao
老字号.

Keren we eerst even terug naar het Beijing van voor 1949. Dag en nacht kon je er de kreten van de venters horen. Zij wier kreten begeleid werden door handkleppers verkochten pruimensap, zij die twee kleine koperen kommen tegen elkaar sloegen verkochten dadels en zoete versnaperingen…  (hieronder een verkoper van tanghulu, gecarameliseerde appeltjes op een stok)

 Na verloop van tijd gingen de rondtrekkende venters zich settlen in eethuisjes die later zouden bestempeld worden als  laozihao. Letterlijk betekent dit woord: een sinds jaren lang bestaande zaak met een gevestigde reputatie. Dit betreft natuurlijk niet alleen gerenomeerde restaurants maar ook apotheken zoals Tongrentang 同仁堂, old-fashioned schoenenwinkels met schoenen in stof als Neiliansheng 内联升of nog theemakelaars als Zhangyiyuan 张一元waar de eerste flush van dure thee in de ijskast wordt bewaard …Alle waren geconcentreerd rond Qianmen, een van de levendigste wijken van het oude Beijing die vooral bekend stond voor zijn oude eettenten die van generatie op generatie werden overgedragen. In zo’n laozihao kon je vanalles eten gaande van gekookte ingewanden, schaapfondue, dikke soep met varkenslever tot zoete kleefrijst.
Tot voor enkele jaren prijkten de laozihao fier in de hutongs van deze levendige buurt. Bij de apotheek, de schoenenwinkel en de theemakelaar kan je nog steeds terecht…


Jammer voor de eetttentjes dat Beijing werd verkozen voor de Olympische Spelen van 2008.
De algemene roep “New Beijing, New Olympics” bracht een vreselijke en onherroepelijke metamorfose van de wijk met zich mee: de oude, historisch geladen wijk werd gesloopt en vervangen door een remake “op de manier van vroeger”. Disneyland op zijn Chinees!

Begin 2006 zagen de fiere eigenaars van de laozihao met lede ogen hun eethuizen voorgoed verdwijnen. Maar in juni van hetzelfde jaar vonden ze onderdak in een grote traditionele courtyard  bij het Houhaimeer. Het werd Jiumen Xiaochi 九门小吃gedoopt, naar de naam van de negen oorspronkelijke poorten in de oude stadsmuur.


Beijings vroegere, traditionele snacks zouden verder in ere gehouden worden, tot grote vreugde van de jeugd die hier voor een prikje de echte smaken van Lao Beijing beleven en van de bejaarden die hier een stukje vergane eetcultuur opnieuw mogen ervaren.

Het is leuk er even binnen te wippen na een of ander bezoek aan de talrijke bezienswaardigheden in de buurt (het vroegere huis van Song Qingling, Madame Sun Yat-sen, ligt er juist naast).
Bij  de ingang van Jiumen Xiaochi  koop je een kaart dat je oplaadt voor een minimumbedrag van 50 RMB. Je wandelt langs de stalletjes en betaalt je gerechtjes met je kaart: eenvoudig en snel. Is het bedrag op je kaart niet op, dan wordt je het verchil terugbetaald.


Een vijftienttal laozihao hebben daar hun intrek gevonden. Een ervan zal ik even voorstellen: Baodu Feng
爆肚冯  of “snelgekookte pens van de familie Feng”.
De familie Feng bereidt pensen sinds de Qingdynastie (1644-1911). Mijnheer Fengs  grootvader had een straatnegotie onder een brug naast de Drum Tower. Zijn stalletje had veel succes bij de banierdragers, de eunuchen en de Mantsjoe hoogwaardigheidsbekleders. Vroeger was pens geen goedkope dis, het was een fijnproeversgerecht voor de geprivilegieerde klasse. De penseetstal werd zo bekend dat Fengs grootvader in de Verboden Stad werd uitgenodigd om er zijn specialiteit voor de keizer te bereiden. Die bestond uit niet minder dan zeven soorten lamspensen, alle op een verschillende manier klaargemaakt. De dipsaus is nog steeds een goed bewaard familiegeheim maar we weten dat het o.a. sesampasta en gefermenteerde tofu bevat…

Chinese snacks, xiaochi, kan je slechts in China eten. Je hebt er nooit genoeg van want er is zo’n grote diversiteit aan smaken en…daar het slechts “kleine gerechtjes”, zijn kan je van vele verschillende soorten proeven!